Linggo, Setyembre 30, 2007

Balik tayo sa dating programa

1.

Sinundo ko kahapon kasama ni Dad si Tetel sa airport. Balik siya galing China dahil kasali nga siya sa dance troupe at nagsayaw sila doon. Siyempre, nagpabilin siya ng Jollibee para kainin pauwi. Alas diyes siya lumapag at 10:50 na siya nakalabas ng airport.

2.

Bago nito, nanood muna ako ng sine. Resident Evil: Extinction. Syempre kasi naroon si Ali Larter. Hahaha. Hindi naman iyon nakakatakot. Binibigla ka ng pelikula pero hindi naman talaga nakakatakot. Parang dinadaya ka. Post-apocalyptic ang feel ng pelikula, mala-Mad Max. Wala lang pop corn movie lang siya. Pampalipas oras. Laruin nyo na lang ang Resident Evil na videogame, mas nakakatakot iyon at may kuwento rin naman. (Gusto ko nga palang laruin ang Resident Evil 4. Wala lang.)

3.

Share ko lang ang sanaysay na ito ni Stephen King. Plug talaga ito para sa "Best American Short Stories" pero nakakatuwa ang kanyang mga pansin.

What Ails the Short Story

The American short story is alive and well.

Do you like the sound of that? Me too. I only wish it were actually true. The art form is still alive — that I can testify to. As editor of “The Best American Short Stories 2007,” I read hundreds of them, and a great many were good stories. Some were very good. And some seemed to touch greatness. But “well”? That’s a different story.

I came by my hundreds — which now overflow several cardboard boxes known collectively as The Stash — in a number of different ways. A few were recommended by writers and personal friends. A few more I downloaded from the Internet. Large batches were sent to me on a regular basis by Heidi Pitlor, the series editor. But I’ve never been content to stay on the reservation, and so I also read a great many stories in magazines I bought myself, at bookstores and newsstands in Florida and Maine, the two places where I spend most of the year. I want to begin by telling you about a typical short-story-hunting expedition at my favorite Sarasota mega-bookstore. Bear with me; there’s a point to this.

I go in because it’s just about time for the new issues of Tin House and Zoetrope: All-Story. There will certainly be a new issue of The New Yorker and perhaps Glimmer Train and Harper’s. No need to check out The Atlantic Monthly; its editors now settle for publishing their own selections of fiction once a year in a special issue and criticizing everyone else’s the rest of the time. Jokes about eunuchs in the bordello come to mind, but I will suppress them.

So into the bookstore I go, and what do I see first? A table filled with best-selling hardcover fiction at prices ranging from 20 percent to 40 percent off. James Patterson is represented, as is Danielle Steel, as is your faithful correspondent. Most of this stuff is disposable, but it’s right up front, where it hits you in the eye as soon as you come in, and why? Because these are the moneymakers and rent payers; these are the glamour ponies.

I walk past the best sellers, past trade paperbacks with titles like “Who Stole My Chicken?,” “The Get-Rich Secret” and “Be a Big Cheese Now,” past the mysteries, past the auto-repair manuals, past the remaindered coffee-table books (looking sad and thumbed-through with their red discount stickers). I arrive at the Wall of Magazines, which is next door to the children’s section, where story time is in full swing. I stare at the racks of magazines, and the magazines stare eagerly back. Celebrities in gowns and tuxes, models in low-rise jeans, luxury stereo equipment, talk-show hosts with can’t-miss diet plans — they all scream Buy me, buy me! Take me home and I’ll change your life!+

I can grab The New Yorker and Harper’s while I’m still standing up, without going to my knees like a school janitor trying to scrape a particularly stubborn wad of gum off the gym floor. For the rest, I must assume exactly that position. I hope the young woman browsing Modern Bride won’t think I’m trying to look up her skirt. I hope the young man trying to decide between Starlog and Fangoria won’t step on me. I crawl along the lowest shelf, where neatness alone suggests few ever go. And here I find fresh treasure: not just Zoetrope and Tin House, but also Five Points and The Kenyon Review. No Glimmer Train, but there’s American Short Fiction, The Iowa Review, even an Alaska Quarterly Review. I stagger to my feet and limp toward the checkout. The total cost of my six magazines runs to over $80. There are no discounts in the magazine section.

So think of me crawling on the floor of this big chain store and ask yourself, What’s wrong with this picture?

We could argue all day about the reasons for fiction’s out-migration from the eye-level shelves — people have. We could marvel over the fact that Britney Spears is available at every checkout, while an American talent like William Gay or Randy DeVita or Eileen Pollack or Aryn Kyle (all of whom were among my final picks) labors in relative obscurity. We could, but let’s not. It’s almost beside the point, and besides — it hurts.

Instead, let us consider what the bottom shelf does to writers who still care, sometimes passionately, about the short story. What happens when he or she realizes that his or her audience is shrinking almost daily? Well, if the writer is worth his or her salt, he or she continues on nevertheless, because it’s what God or genetics (possibly they are the same) has decreed, or out of sheer stubbornness, or maybe because it’s such a kick to spin tales. Possibly a combination. And all that’s good.

What’s not so good is that writers write for whatever audience is left. In too many cases, that audience happens to consist of other writers and would-be writers who are reading the various literary magazines (and The New Yorker, of course, the holy grail of the young fiction writer) not to be entertained but to get an idea of what sells there. And this kind of reading isn’t real reading, the kind where you just can’t wait to find out what happens next (think “Youth,” by Joseph Conrad, or “Big Blonde,” by Dorothy Parker). It’s more like copping-a-feel reading. There’s something yucky about it.

Last year, I read scores of stories that felt ... not quite dead on the page, I won’t go that far, but airless, somehow, and self-referring. These stories felt show-offy rather than entertaining, self-important rather than interesting, guarded and self-conscious rather than gloriously open, and worst of all, written for editors and teachers rather than for readers. The chief reason for all this, I think, is that bottom shelf. It’s tough for writers to write (and editors to edit) when faced with a shrinking audience. Once, in the days of the old Saturday Evening Post, short fiction was a stadium act; now it can barely fill a coffeehouse and often performs in the company of nothing more than an acoustic guitar and a mouth organ. If the stories felt airless, why not? When circulation falters, the air in the room gets stale.

And yet. I read plenty of great stories this year. There isn’t a single one in this book that didn’t delight me, that didn’t make me want to crow, “Oh, man, you gotta read this!” I think of such disparate stories as Karen Russell’s “St. Lucy’s Home for Girls Raised by Wolves,” John Barth’s “Toga Party” and “Wake,” by Beverly Jensen, now deceased, and I think — marvel, really — they paid me to read these! Are you kiddin’ me???

Talent can’t help itself; it roars along in fair weather or foul, not sparing the fireworks. It gets emotional. It struts its stuff. If these stories have anything in common, it’s that sense of emotional involvement, of flipped-out amazement. I look for stories that care about my feelings as well as my intellect, and when I find one that is all-out emotionally assaultive — like “Sans Farine,” by Jim Shepard — I grab that baby and hold on tight. Do I want something that appeals to my critical nose? Maybe later (and, I admit it, maybe never). What I want to start with is something that comes at me full-bore, like a big, hot meteor screaming down from the Kansas sky. I want the ancient pleasure that probably goes back to the cave: to be blown clean out of myself for a while, as violently as a fighter pilot who pushes the eject button in his F-111. I certainly don’t want some fraidy-cat’s writing school imitation of Faulkner, or some stream-of-consciousness about what Bob Dylan once called “the true meaning of a pear.”

So — American short story alive? Check. American short story well? Sorry, no, can’t say so. Current condition stable, but apt to deteriorate in the years ahead. Measures to be taken? I would suggest you start by reading this year’s “Best American Short Stories.” They show how vital short stories can be when they are done with heart, mind and soul by people who care about them and think they still matter. They do still matter, and here they are, liberated from the bottom shelf.

Stephen King is the author of 60 books, as well as nearly 400 short stories, including “The Man in the Black Suit,” which won the O. Henry Prize in 1996.


Ano naman kaya ang kalagayan ng maikling kuwento sa Pilipinas?

Naglalabas lang ng sama ng loob ngunit pinipilit maging mahinahon

Humaharurot na ang kontrobersiya ng mga sinabi ni Mark Angeles sa pagkapanalo ni Twinkle sa Maningning Miclat Awards. Bago ang lahat gusto ko sanang manawagan ng paghinahon sa lahat. Naghamon na si Kael ng rambol pero sa tingin ko, hindi ito ang tamang sagot. (Na nagmula sa di pagkakaunawaan. Sa ibang comment sa orihinal na post sa ibabaw, inalok ni Kael na makipagkita at makipag-usap, usap lang, kay Mark. Nang alukin ulit ni Kael na makipagkita, nabanggit ni Mark ang magbasag-ulo at yun na.) Ang pinakaayaw ko, kasama ng mga bastos at mayayabang, ay mga away DAHIL sa mga bastos at mayayabang. (Kaya relax lang Kael.) At hindi mo mababago ang kanyang isip sa mga sapak at tadyak. Kaya maganda ang unang alok ni Kael ng usap at kuwentuhan. (Na medyo nabaluktot sa huli at napunta sa basag-ulo.)

Ayon sa kanyang dagdag, gusto ipakita ni Mark na isang komento sa proseso ng Maningning Miclat Awards ang kanyang unang bulalas. Pero sa tingin ko, after the fact na ito. Inamin din naman niya na isa ito bulalas ng damdamin. And I quote:
"Malaking panganib ang pagsisiwalat ng simbuyo ng damdamin sa blog dahil ibinibilad mo ang sarili sa iba't ibang nakamulagat sa harap ng computer screen"
Okey na sana ako dito sa pag-aming ito. Lahat naman tayo'y napapabulalas. May pagkakataong gusto nating umiyak, suntukin ang dingding, o kaya'y sumigaw ng "putangina!" Pero nadagdag lamang ang inis ng mga tao (kasama ako) sa pagpapaka-self-righteous niya sa pagpapakita o "critique" kuno ng pagkahalang ng proseso at "establishment." Pero ang tunay na critique ay pinag-iisipan. Isa itong malalim na pagsusuri sa bagay at hindi lamang isang bulalas ng damdamin.

Sa kanya ring dagdag, pinilit niyang magtago sa "the author is dead" sa kanyang bulalas upang bawasan ang talim ng kanyang pambabastos. And I quote again:
"Pasensya na kung nasaktan ko ang loob ni Twinkle at ng mga kaibigan niya pero iyong tulang binasa ang pinagbuhusan ko ng opinyon. Sa isang workshop, nakaramdam ako ng pagkadurog dahil sinabihan ang tula kong "hindi tula". Pero teka, hindi ako ang tulang iyon. Walang panahon para ipabasa ko sa kanila ang iba pang tula ko."
Totoo sana ang "the author is dead" na pahayag sa loob ng isang tunay na critique, na kagaya nga ng sinabi ko ay hindi isang bulalas ng damdamin kundi isang pinag-isipang pagsusuri ng isang bagay. Sa konteksto din ng workshop ay pwede ito dahil doon ay pinag-isipang pagsusuri rin ang (dapat) na inihahayag ng mga panelist at maging mga fellows. Ngunit hindi ang lamang ang akda ang kanyang "sinuri" kundi pati ang mga tao. Kaya hindi siya pwedeng magtago sa "the author is dead" na iyan. Sinabi niyang "mas mamatamisin ko pang matalo kay Caloy kesa kay Twinkle" hindi lamang ito patungkol sa akda ni Twinkle o sa proseso ng awards kundi isang pang-aapak kay Twinkle mismo, si Twinkle na buhay na buhay. Nang sabihin niyang si Ma'am Beni ay "formalistang nakababad sa formalin," hindi lamang ito atake sa formalismo at sa formalin, isa itong atak kay Ma'am Beni na buhay na buhay. (Oo, marahil may pagkiling na formalista si Ma'am Beni pero isa siya sa pinakamatinong makata at kritiko na kilala ko. Mabasa sana ni Mark ang disertasyon ni Ma'am Beni kasi hinuhubad niya doon ang lahat ng formalismo at ipinapakita ni Ma'am Beni na hindi nakababad sa formalin ang kanyang utak.)

Medyo lumalayo na ako pero sa paggalang, sabi niya:
"Saka teka bakit ba ipinipilit sa akin kung sino ang mga taong dapat kong respetuhin?"
At kagaya nga ng sinabi ng isa sa nag-comment, dapat ginagalang natin ang lahat ng tao. Kapag ang isang tao ay hindi kagalang-galang, kagaya ng pagiging bastos at mayabang, kailangan na nating pag-isipan kung gagalangin pa rin ba natin siya. Parang karma iyan. Kung magbibigay galang ka, gagalangin ka rin. Kung mambabastos ka, babastusin ka rin. Kaya huwag sana siyang magulat, at tigilan ang pagsasabi ng "nu ba yan," kung negatibo at pambabastos ang kanyang natanggap. At ang paggalang ay hindi kaplastikan. Ang galang ay repleksiyon ng pagkatao. Marahil marami nang nakilalang plastik na tao si Mark at kung gayon ay naaawa ako sa kanya. At hindi na ako magtataka kung bakit inaamin niyang "bitch" siya. Tinatapatan lang niya ang lahat ng kapalstikan sa mundo gamit ng kanyang pagka-bitch. Pero mag-bitch sana siya kung plastik ang mga tao binastos niya.

At tama rin si Margie sa punto ng pagiging "anti-establishment" niya. Kung gusto niyang maging tunay na anti-establishment, huwag na siyang sumali sa mga kontes at maglathala ng mga akda. Pagpakaermitanyo na lang siya kagaya ni Cold Mountain, yung wasak na Tsinong makata. Yun ang anti-establishment, walang pangalan at wala man lang puntod. Pero hindi ako naniniwala na gagawin ito ni Mark, masyado siyang mayabang upang ipagkanulo ang buong mundo at ang lahat ng kanyang pagnanasang makilala.

Hayan, naku, medyo bumubulalas na ang aking damdamin. Kaya hanggang dito na lang. Kagaya ng sinabi ko sa simula, huwag natin itong idaan sa rambol dahil, sa tingin ko, away lang naman talaga ang hanap niya. At mahirap talagang kausapin ang mga taong naghahanap ng away.

Miyerkules, Setyembre 26, 2007

Parang ako ang nanalo sa tuwa

Tinext ako ni Kael na nanalo si Twinkle sa Maningning Miclat Poetry Awards! Masayang-masaya ako para sa kanya. :D

Sa Pagitan ng Dalawang Miyerkules

1.

Pumunta ako sa isang talk noong Miyerkules at ang speaker ay si Vince Rafael. Siyempre nagka-mindgasm ako pagkatapos. Nagpasintabi si G. Rafael na hindi pa tapos at isang lamang draft ang kanyang binasang papel. Tinangkang itagpo ng papel niya ang absolutism ng imperyo at ng nasyonalismong Filipino. Kung paanong ilang katangiang imperyal ay tinanggap ng mga pangunahing kumakana ng rebolusyon at republika ng Filipinas. A basta, ang galing-galing. Napalagda ko pa ang kopya ko ng "Contracting Colonialism" at "The Promise of the Foreign."

2.

Kanina naman ay pumunta ako sa launch ng kalipunan ng mga kuwento ni Suchen Christine Lim, isang Singaporean na nagtuturo ng Creative writing sa Ateneo ngayong semestre. Hindi ko pa talaga siya kilala at hindi ko siya naging guro pero naintriga lang talaga ako. Bihira lang makaengkwentro ng Southeast Asian Lit. Medyo mahal ang libro pero OK lang. Mukhang interesante ang koleksiyon na ito. At siyempre, pinalagdaan ko na ang aking kopya.

3.

Nakakatuwang pangyayari bago ako pumuntang book launch, tinamaan, yata, ako ng depression. (Anong nakakatuwa doon?) O napanaginipan kong nade-depress ako. Hindi ako sigurado. Umidlip kasi ako at sa pagitan ng paggising at pagtulog, tinamaan ako ng lungkot. Ewan ko kung bakit. Dahil sa full moon? Dahil patapos na ang semestre? Dahil binabasa ko ang chapter ng "The Brothers Karamazov" kung saan kinakausap ng isang nagdedeliryong Ivan ang demonyo? Ewan. Basta pagkabangon ko, tinawanan ko na lang ang sarili ko. (Bipolar?) Kasi napakataliwas sa katangian ko. kung hindi ako masaya, walang akong nararamdaman. Hindi ako yung tipong nagdadrama.

4.

Share ko lang:

The 7th Ateneo National Writer's Workshop wil be held Oct 22-27 at the Sacred Heart Novitiate in Novaliches, Quezon City. This year's fellows are Ernanie Francisco Rafael, Sonny Corpuz Sendon, Enrique Sia Villasis (poetry in Filipino); Joy Anne Icayan, Camile May C. Ocumen, Miguel Antonio Lizada (poetry in English); Mary Anne Claure M. Umali, Joanne Rose T. Laddaran, Anna Levita Macapugay (short fiction in Filipino); and Catherine Flores Alpay, Andrew S. Robles and Katherine Gae T. Yamar (short fiction in English).

Award-winning poets and fictionists will be the workshop's panelists: Dean Alfar, Marjorie Evasco, Mookie Katigbak, Susan Lara, Allan Popa, Jun Cruz Reyes, Joseph Salazar, Benilda Santos, Luna Sicat, Angelo Suarez, Joel Toledo, Roland Tolentino, Kimie Tuvera, Larry Ypil, Michael Coroza, Jema Pamintuan, Edgar Samar and Alvin Yapan.

The workshop is organized by the Ateneo Institute of Literary Arts and Practices headed by acting director Marco Aniano V. Lopez, with the help of the National Commission on Culture and the Arts.

Congrats sa kanila!

Linggo, Setyembre 16, 2007

"Art-art kayo dyan. Ulol!" - mula sa "Fluid" ni Floy Quintos

1.

Umalis noong madaling araw ang kapatid kong si Tetel papuntang China. Kasama siya sa mga mananayaw ng kanyang dance group na magsasayaw doon. Hinahanapan ngayon nina Dad at Mama na i-activate ang roaming capability ng kanyang cellphone. Mag-ingat sana siya doon. Ibang kultura nila doon.

2.

Pinanood ko noong Biyernes, bago pumunta sa painom nina Kael at Allan Pastrana, ang "Fluid" sa Ateneo. Nakasama kong manood sina Geopet at Yumi. Punong-puno ang Gonzaga Theater. Nakakatuwa ito dahil found raiser ito ng mga TA Seniors. Timba-timba sana ang kanilang kita ngayon.

At hindi rin naman kataka-taka kung bakit full house sila ngayon dahil maganda ang dula. Nakakatawa ang dula mula simula hanggang katapusan.

Tungkol ang dula sa karir ni Amir, isang pintor, mula sa kanyang simulain hanggang sa pagtatanghal ng kanyang one-man show. Sa pagitan ng kanyang pakikipagtunggali sa kanyang patron ay ikunuwento naman ang relasyon at ang paglayo ng dalawang baklang aktor at ang pagtutunggalian ng isang event coordinator at isang orchestra coordinator turned art critic.

Ang pangunahing tema, kung titingnan pa lang ang mga tauhan, ay tungkol sa sining at ang relasyon nito sa komersyalismo. Napilitan si Amir na magkompromiso sa kanyang sining upang patatagin ang kanyang pangalan. Naging isang up and coming popstar ang isang sa dalawang baklang aktor ngunit kinailangan niyang itago ang kanyang pagkabakla. Maigting na sinusuri ng dula ang tanong kung magiging tunay at totoo pa ba ang isang likhang sining sa ganitong uri ng kompromiso. Kung nagiging totoo pa ba ang manlilikha sa kanyang sarili.

3.

Pagkatapos ng dula, pumunta akong Papus Grill para sa painom. Maraming pumunta. Hinakot na ata halos lahat ng buong barangay ng mundo ng mga manunulat. Mahirap maglista, magiging directory itong post na ito. Bagaman mahalagang sabihing nakatikim na ako ng rice wine. May nagdala kasi at natikman namin. Masarap. May lasang tsokolate/vanilla/liquorice na may kaunting pait. Ayos.

4.

Puta, talo ang Ateneo sa NU. Hahahaha

Sabado, Setyembre 15, 2007

Mga Kuwentong Anim na Salita

Daan kayo dito sa "To Cut a Long Story Short" ng Guardian Unlimited para sa mga kuwentong anim na salita lamang.

Ang mga paburito ko:

"It can't be. I'm a virgin."
Kate Atkinson

Stop me before I kill again.
Hari Kunzru

They awaited sunrise. It never came.
AS Byatt

Miyerkules, Setyembre 12, 2007

Naulan Dito

1.

Narito ako ngayon sa San Pablo. Sa totoo lang noong isang linggo pa. Dahil wala akong klase noong isang linggo, naisip kong umuwi. (Kaya pasensiya sa mga tao kung hindi ako nakapanlibre sa aking kaarawan.)

Nakakatuwa nga't habang narito ako, nagkakagulo sa Metro Manila para sa paghahatol kay Erap. Naaalala ko tuloy ang third year ko noong high school noong EDSA 2. Yung alam mong may nangyari doong mahalaga pero narito ka nanonood lang at nagmamatiyag. Ganoon lang talaga ang katotohanan ng laylayan at ng gitna.

2.

Finalist nga pala si Twinkle para sa Maningning Miclat Awards. Kongrats at good luck sa kanya. Hindi ko pa nga pala nababati si Debbie dito, ka-fellow ko noong Ateneo National, sa kanyang panalo sa Palanca. Yun pang dula niyang pinag-usapan namin sa palihan ang nanalo. Nakakainggit kasi parang wala akong pinupuntahan. Pero natutuwa ako para sa kanila kasi nakikilala sila at palagi namang masayang makita ang magandang mga pangyayari sa mga kaibigan.

Belated Happy Birthday nga pala kay Margie!

Lunes, Setyembre 03, 2007

Bola't Aklat

1.

Nanalo kanina ang USA laban sa Argentina para sa gold medal ng FIBA Americas. Ito ang sinubaybayan kong palabas sa TV nitong nakalipas na linggo. Natuwa akong panoorin ang FIBA Americas dahil parang nanonood ka ng All-Star Game. Yun nga lang, isang team lang ang All-Star at kinakain nito nang buhay ang mga kalaban.

2.

Sa ibang balitang basketball, mukhang gumaganda ang tiyansa ng Ateneong makapasok ng Final Four. Yun nga lang, kung hindi matatalo ang UE, baka mas mahabang daan ang kailangang tahakin ng Ateneo bago makarating ng Finals. Mukhang La Salle na lang ang may kayang bumulilyaso sa perpertong season ng UE sa darating na linggo.

3.

Pumunta akong Book Fair kahapon at nagpakasasa sa mga libro bilang belated birthday gift. Nakasalubong nga pala kami nina Maki at Kristian doon sa area ng Anvil at Sir Vim, na mukhang nagmamadaling pumunta sa talk na pinuntahan niya. Congrats sa kanya sa pagkapanalo ng "Ang Sandali ng mga Mata" ng National Book Award. Pagkatapos noon wala na akong nakasalubong.

Nakabili nga pala ako ng 15 libro doon. Huwag kayong mabaha, kalahati niyan ay sale at lahat ay Filipiniana.

Heto ang listahan:

1. Pagsalunga - Rogelio Sicat
2. Lassitudes - Carlos Cortes
3. Mayong - Abdon Balde Jr.
4. Latay ng Isipan - mga patnugot: Cirilo Bautista at Allan Popa
5. Mujer Indigena - Vim Nadera
6. Dangadang - Aurelio Agcaoili
7. Ginto ang Kayumangging Lupa - Dominador Mirasol
8. The Distance from Andromeda - Gregorio Brillantes
9. The Road to Mawab - Leoncio Deriada
10. Night Mares - Leoncio Deriada
11. The White Horse of Alih and Other Stories - Migs Alvarez Enriquez
12. The Wounded Stag - Bienvenido Santos
13. Awaiting Trespass - Linda Ty-Casper
14. Sawikaan 2006 - mga patnugot: Roberto Anonuevo at Galileo Zafra
15. Ilahas - Mesandel Arguelles

Kasama pala sa "Latay ng Isipan" sina Claire at Twinkle, mga ka-fellow ko noong nakalipas na Ateneo National Workshop, Nikka, Mikael, Ma'am Jema Pamintuan, Sir Egay, at Sir Vim.

Siyempre, hindi ko agad mababasa ang mga librong nabili ko. Kailangan ko pang tapusin ang required readings ko sa development of fiction. Gayun din, mukhang matagal pa bago pa ulit ako makabili ng libro sa nalalapit na panahon.