tag:blogger.com,1999:blog-65124942024-03-13T06:51:55.676+08:00Paglalayag habang Naggagala ang HilagaPaano nagala ang hilaga? Kumuha lang ng kompas. Hindi na mahalaga kung saan nakatingin. Nakaturo ang karayom sa silangan. Bigla, gagalaw ito at tuturo sa timog. At pagkatapos ng ilang sandali, gagalaw uli ang karayom at tuturo sa hilagang-kanluran. At pagkatapos noon, iikot ang karayom ng walang tigil. Iikot lang nang iikot. Walang kuwentang kompas.Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.comBlogger612125tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-33367150026890060372013-11-16T22:53:00.000+08:002013-11-16T23:07:52.337+08:00Relief OpsMayroon akong pasa sa kaliwang braso. Nakuha ko sa pagiging bahagi ng human chain ng mga lalaking nagdiskarga ng mga kahon-kahong may lamang delata ng 555 na sardinas. Iyon ang una kong ginawa noong Biyernes. Nagkapasa ako dahil siguro sa halos pabagsak na pagpapasa sa akin ng nauna sa akin. Hindi ko naman siya masisi. Bago pa man magsimula ang pasahan, mukhang pagod na pagod na siya. Mukhang kanina pa siya naroon. May mga sandali pa nga na sa gitna ng pasahan e napapahawak siya sa kaniyang tuhod habang nakayuko. Pero tuloy lang siya kahit na nanginginig ang kaniyang tuhod. At nagpatuloy siya hanggang matapos namin ang pagbaba ng mga kahon ng delata ng sardinas mula sa 16-wheeler na truck.<br />
<br />
Tinatanong natin sa ating sarili kung ano na ba ang nagawa natin. Pero pagkatapos naming diskargahin ang laman ng 16-wheeler na truck, binulungan ko siyang magpahinga na siya. Kasi, sa lalim ng kaniyang paghingal, mukhang marami na nga siyang nagawa.Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-43112837295523745512013-09-17T10:46:00.001+08:002013-09-17T14:28:50.372+08:00Ilang Bagay na Natutuhan Ko Pagkatapos Mapanood ang "On The Job"1. Isa sa dibdib para matumba. Isa sa ulo para sigurado.<br />
<br />
2. Parang dorm lang ang bilangguan. May patayan pero parang dorm lang.<br />
<br />
3. Kailangan ng babae ng lalaki sa buhay niya. As in. Kung hindi ka gabi-gabing umuuwi sa piling ng asawa mo, patay ka. Kung gago ang nanliligaw sa nanay mo, patay ka.<br />
<br />
4. Pero hindi kailangan ng babae ng lalaki kung naka-shades siya at naninigarilyo. Well, kailangan niya ng lalaki para maging hitman pero maliban doon, hindi niya kailangan ng lalaki.<br />
<br />
5. Lahat ng nasa gobyerno, masama. Lahat ng nasa militar, masama. Huwag silang pagkakatiwalaan.<br />
<br />
6. May mga pulis namang mababait. Lalo na iyong kamukha ni Joey Marquez.<br />
<br />
7. May mga poging mamamatay tao. Lalo na iyong kamukha ni Gerard Anderson.<br />
<br />
8. May mga NBI agent na pogi pero mabait din naman. Lalo na iyong kamukha ni Piolo Pascual.<br />
<br />
9. Huwag ookrayin ang pelikula gamit ng malalaki't banyagang salita para hindi magmukhang bobo ang mga nagbabasa.<br />
<br />
10. Maganda naman ang pelikula. Pero parang mas interesante pa ang nangyayari sa Porkbarrel Scam. Pero puwede na rin ito.<br />
<br />
11. Ayoko nang magsalita pa. Baka patayin ako ni Joel Torre.Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-8168861201297822192013-08-09T15:55:00.003+08:002013-08-09T16:06:23.633+08:00Ilang Tala Tungkol sa Wika, Kultura, at PagkabansaHindi ko inaasahan na may pumapansin pa pala sa blog kong ito. Ako mismo'y hindi ko na ito masyadong pinapansin. Malaking panahon na ang pumapagitan sa pagitan ng bawat post. Hindi tulad noon na halos makalawa kundi man araw-araw ay nagpopost ako ng isang blog. Halos wala na talaga sa kamalayan ko ang blog na ito. Sinisi ko ang pagkabagot sa pagsusulat ng blog entry. Sinisisi ko ang pagdating Facebook at Twitter sa kawalan ko ng interes dito. Sinisisi ko ang trabaho dahil nawawalan na ako ng oras na maaaksaya para magsulat ng mga napakanarsisistikong mga sulatin. Kaya iyong may makahalungkat pa ng isang post na hindi ko na halos maalala ang mga pinagsusulat ko'y sa isang banda'y nakakatawa at sa isang banda'y nakakailang.<br />
<br />
Siguro nga'y kailangan kong magpaumanhin kung naging maanghang ang aking pananalita o masyadong simplistiko ang aking pag-iisip. Ngunit hindi pa rin naman nalalayo ang ilan kong paninindigan ngayon sa nasulat ko noon halos pitong taon na ang nakaraan. Kailangan ko sigurong palaguin ang aking mga ideya nang may hinahon at hindi maging padalos-dalos tulad noon at maging pagkakataon sana ito, hindi lamang sa mga nagbabasa ng blog at post na ito, kundi sa sarili ko na rin sa ngayon, na mabuo ang aking mga saloobin at paninindigan. At paumanhin kung hindi ko masasagot ang lahat ng punto dahil na rin sa paghihikahos ko sa panahon.<br />
<br />
Unang-una, nahihirapan pa rin akong itawid ang argumento ng SOLFED (Save Our Languages Through Federalism) sa paggamit ng federalismo para protektahan at pangalagaan ang mga marhinalisadong kultura't wika. Nauunawaan ko ang intensiyon na nais ng SOLFED pero nahihirapan pa akong ipagtagpo ang larangang politikal (federalismo) sa larangang kultural (multi-linggualism at multi-culturalism). At ang tinutukoy kong politikal dito'y estruktural, ang pamahalaan at ang sistema ng pamahalaan, at hindi pa sa (nahihirapan akong maghanap ng salita) esensiyal(?), pamamaraan(?), buhay(?). Ang tinutukoy kong esensiya ng politika ay demokrasya. Walang saysay ang pagkakaroon ng isang estrukturang politikal kung hindi naman nakikibahagi ang mga mamamayan ng isang bansa sa mga institusyon nito. Makikita na lamang ito sa mismong kalagayan nating politikal. Tuwing bumoboto ako (isang aspekto lamang ito ng demokrasya at hindi ang natatangi o ang kabuuan nito) lagi-lagi akong nakakaramdam ng pagkukulang, ng pagkatiwalag. Maraming posibleng dahilan ng pagkatiwalag ko pero maaaring ang isa dito'y ang pagiging literal na banyaga o angkat ng "demokrasya" na ito. Dahil "ginabayan" ng Amerika, maaaring ipinataw sa atin ang mga halagahan (values), kung tutuusi'y, banyaga't Kanluranin. Natatakot ako na baka isa pang uri ng "pag-aangkat" na hindi bagay sa karanasan ng bansa natin ang gawin o mangyari sakaling tumungo nga tayo sa federalismo bagaman nauunawaan ko na tinatangka ng SOLFED na tawirin ang posibleng guwang na ito.<br />
<br />
Mahirap punahin ang federalismo gayong hindi pa ito naipapataw sa buong bansa. Ngunit natatakot ako na maging lunsaran ng hidwaan at pagkakawatak-watak sa halip ng pagkakabuklod ang federalismo. Ngunit hindi ko na ito nakikita bilang nakaugat sa kultural na pagkakaiba. Maaari naman ngang magkaisa sa harap ng pagkakaiba. Natatakot ako na gamitin ang federalismo ng mga indibidwal (o pamilya) upang makakuha ng higit na kapangyarihan. Hindi natin maikakaila na nananatiling limitado ang politika ng bansa sa iilang pamilya, sa iilang dinastiya. Gusto kong iugnay ito sa "pangingialam" ng mga Amerikano sa politika natin bagaman mababanaagan na rin ito kahit pa sa rehimen ni Aguinaldo nang maging dominante ang mga mayayaman at maylupa sa Kongreso ng Malolos at maging sa Philippine Commission. Ito na siguro ang paglabas ng aking pagiging pseudo-Marxista. Hindi na kultural na pagkakaiba ang problema ko sa posibleng pagkakawatak ng bansa dahil sa federalismo, uri at pansariling interes ng iilang politiko ang maaaring maging problema ng federalismo. Na baka magtapos ito sa "pamumulitika" at hindi sa pag-aangat ng kultura't wika ng iba't ibang rehiyon. Sana nga'y maging instrumento ang federalismo upang mapaluwag ang kapit ng iilan sa mga institusyon ng kapangyarihan ngunit hindi ako kumbinsido na ito nga ang mangyayari. At sana nga'y makatulong ang mga organisasyong tulad ng SOLFED sa pagpapalaganap ng demokrasya, ng higit na pakikisangkot ng mga taong matagal nang naetsa-puwera sa mga dapat sana'y institusyon ng demokrasya.<br />
<br />
At dito ako sumasang-ayon sa SOLFED (o sana'y maging punto ng pagtatagpo), ang pagpapahalaga sa isang higit na malalim na uri ng demokrasyang nakaugat sa karanasan ng lahat ng mamamayan. At sa ganitong punto'y nagiging mahalaga nga ang wika bilang artikulasyon ng mga kaisipan at saloobing nakaugat sa karanasang ito. Kaya't bukas ako sa pagpapalaganap ng DepEd ng Mother Language o Mother Tongue program sa mga paaralan. Maging lunsaran sana sa hinaharap ang programang ito sa pagpapatatag ng bansa dahil higit nilang nauunawaan ang sariling pag-iisip at nabibigyan ito ng laman at pahayag sa sariling wika.<br />
<br />
Ngunit hindi maikakaila ang pananatili ng aking pagkiling para sa pagkakaroon ng isang "pambansang wika" na gagamitin upang makipagtalastasan sa mga kababayan sa ibang rehiyon. At dito ako di sumasang-ayon sa pagkiling ng ilang miyembro ng SOLFED para sa Ingles. Si Bobit Avila ang alam kong may ganitog paniniwala dahil sa nababasa ko ang kaniyang column sa Philippine Star. Hindi ako naniniwala na neutral na wika ang Ingles dahil na nga sa karanasan natin ng kolonisasyon sa ilalim ng mga Amerikano. Dahil ginamit ang wikang ito sa pagtatangkang burahin o pahinain ang ating pagkakaunawa sa sarili, upang ilayo ang pagkakaunawa sa sarili gamit ang sariling wika. May mga naniniwalang inangkop na natin ang wikang Ingles, na atin na rin ito. At kitang-kita ito sa kultura pa lamang na laganap sa institusyong bahagi ako ngayon bilang guro. Malayo ang kamalayan ng mga mag-aaral ng Ateneo de Manila sa realidad sa labas ng pamantasan. At sintomatiko ang pagkiling ng ilan sa wikang Ingles sa ganitong pagkatiwalag. Guro ako ng panitikan at naging guro na rin minsan ng isang kurso sa Creative Writing. Malay ako sa pagkatiwalag ng maraming batang mag-aaral ng panitikan sa sariling panitikan at kultura dahil sa malalim na Kanluraning pag-iisip. At hindi miminsang pinanghihinayangan ko bilang guro ng panitikan na higit na ninanais ng mga batang manunulat na sumunod sa tradisyon nina JK Rowling, George R.R. Martin, at John Green sa halip na sumunod sa tradisyon ni Amado V. Hernandez, Lazaro Francisco o Rogelio Sicat. At maisip pa kaya nila na sundan ang hinawang tradisyon nina Marcel Navarra, Ramon Muzones, o Iluminado Lucente? Hindi naman ito masama, nakapanghihinayang lang. Kaya't ayokong mangyari sa buong bansa ang paminsan-minsan kong nakikita sa Ateneo. Ngunit maaaring hindi makatwiran ang naunang pangungusap dahil maliit na espasyo ang Ateneo habang napakalawak ng bansa. wika nga nila, iba ang dynamic ng micro sa macro. Maaaring natatangi ang konteksto ng Ateneo kumpara sa iba't ibang bahagi ng Pilipinas. Maaaring iba ang konteksto ng kolonyalismong Amerikano noon sa konteksto ngayon. Sa aking isip, nasa na uri ang problema na ito bukod pa nga sa humihinang pagpapahalaga sa panitikang nakasulat sa iba't ibang wika sa Pilipinas. Sa ganito'y mas gugustuhin kong igiit ng SOLFED na gumamit ng isa sa mga wika sa Pilipinas tulad ng Cebuano, Iloko, o Hiligaynon sa halip ng Ingles. Tuwing pumupunta ako sa ibang bansa, inggit na inggit ako sa mga tindahan ng libro na minoridad ang mga librong nakasulat sa wikang Ingles. Inaasam ko ang pagdating ng panahong ito rin ang kaso sa mga tindahan ng libro dito sa Pilipinas. At alam kong ito rin ang pinapangarap ng mga miyembro ng SOLFED na nasa larangan din ng pagsulat. Na punuin ang mga tindahan ng libro ng mga librong nakasulat sa sariling wika. Ito, sa tingin ko, ang magiging tunay na tanda na hindi namamatay ang panitikan sa sariling wika kasama na ang sariling wika. Na nakakapaglathala ng dose-dosena, kundi man daan-daang libro taon-taon. Na makapagsulat ng mga awit sa sariling wika. Na makapagpalabas ng mga pelikula sa sariling wika. Sa isang malagong kultural na buhay, katuwang sa isang malagong demokrasya, ay lalago ang lahat ng mga panitikan at mga wika sa Pilipinas.<br />
<br />
Kailangag linawin ang aking personal na posisyon sa kamakailang pag-uutos ng KWF na ipataw ang pagbabagong gawing "Filipinas" ang "Pilipinas". Siguro sasang-ayon ang mas batang ako na nagsulat ng naunang blog post sa ginawang ito ng KWF (Komisyon sa Wikang Filipino). Ngunit nababagabag ako ngayon sa ginawang ito ng KWF. Naghuhumiyaw ang mga tanong: Filipinas nino? Kaninong pagkakakilanlan sa bansa ang binibigyang-artikulasyon ng pagbabagong ito? At nababagabag ako na maaaring hindi na ito "akin" o "atin". Na ang ideya ng "Filipinas" ay "kaniya" o "kanila". Oo, kailangang "kathain" ang bansa ngunit mahirap itong kathain kung iisa lamang o iilan lamang ang awtor. Kung ang pundasyon (dapat) ng isang bansa ay pagkakaroon ng demokrasya (ulit, demokrasya kung saan nakikisangkot ang mga mamamayan nito sa "pagkatha" ng bansa), mahirap sabihing demokratiko ito kung pautos o nang-uutos ang diskurso. Maaaring bukas ang KWF na makipagtalastasan tungkol dito ngunit nagiging pautos ang dating sa akin at maaaring sa marami pang iba kaya't napakamadamdamin ang reaksiyon ng mga tao. Ngunit caaminin kong hindi ako dalubhasa kung bakit dapat gamitin ang "Filipinas". Dati ko na rin itong ginamit ngunit ngayo'y nahihirapan akong panatilihin ang paggamit nito dahil nananatili itong malayo sa pang-araw-araw na karanasan at pagpapahalaga ng ordinaryong mga mamamayan sa ating bansa. Maaari pa rin naman akong makumbinsi ngunit sa ngayo'y hindi pa rin ako lubos na kumbinsido sa pangangailangan o karapatan na baybayin ang pangalan ng bansa bilang "Filipinas".<br />
<br />
Nagpapasalamat ako sa mga sagot ng mga tao, taga-SOLFED man o hindi. At nagpapasalamat ako na ngayon lang talaga nagkaroon ng malinaw na sagot sa aking mga naunang sinabi dahil siguradong magiging mainipin ang batang ako at di hamak na higit na hindi dalubhasa. Ngunit nananatili ang ilang mga paninindigan sa akin at mahirap na itong mabago ngunit sa pag-aaral ko ng Philippine Studies, bukas ako sa mga bagong kaalaman at sa gayo'y bukas rin sa mga pagbabago. Naging katangi-tangi ang naging klase ko sa ilalim ni Dr. Vicente Villan. Kabisayaan, partikular na ang isla ng Panay, ang pangunahing pagkadalubhasa ni Dr. Villan. Naipakita niya sa akin ang yaman, lalim, at lawak ng kulturang Bisaya. Ngunit bagaman may nababanaag akong kaunting pagkainis mula sa kanya dahil sa dominasyon nga ng diskursong Tagalog sa diskurso ng pagsasabansa, malinaw na ang kaniyang tunguhin ay mag-ambag hindi lamang tungo sa pagpapatatag ng kabihasnang Bisaya kundi pati na rin sa pagpapatatag sa kabihasnang Filipino. At nananatiling bukas si Dr. Villan sa ibang mga wika't kultura tulad na lamang nang minsan niyang maikuwentong gusto niyang tutukan ang kultura't wikang Iloko. Hindi ko maikakaila ang paghanga ko sa kaniya at sana'y makaambag din ako sa pag-unawa ng kabihasnang Filipino tulad ng ginagawa niya at marami pang mga guro't mag-aaral tungkol sa Pilipinas. Naniniwala pa rin ako sa bansang ito na unang isinaisip ng mga tulad ni Jose Rizal. At siguro'y hindi na iyon magbabago sa akin.<br />
<br />
Kaya't buong pagpapakumbaba akong nagpapaumanhin at buong pagpapakumbaba akong nagpapasalamat. Nagpapaumanhin ako't isinulat ko ito sa Filipino (o Tagalog at hindi ko naman ito ikakaila). Ang pagkakamali ko siguro noon ay isinulat ko ang mga ideya sa isang wikang hindi naman talaga ako bihasa at maaaring nagdulot iyon ng ilang di-pagkakaunawaan o pagkakamali sa aking bahagi. Isa akong Tagalog. Higit na ispesipiko, nagsusulat at nagsasalita ako sa Tagalog-San Pablo. Hinding-hindi mawala ng diyalekto kong ito kahit ilang taon na ako sa Quezon City. Dala ko pa rin ang kakaibang Tagalog na ito na kaiba sa standard na Filipino. Ito ang wikang alam ko. Pero alam kong ito ang wika't diyalektong babalik-balikan ko. Ito ang aking wika. Hindi ko alam kung ito rin ang saloobin ng mga taga-SOLFED para sa kanilang sari-sariling wika pero kung ganito nga, baka unti-unti dumating ako sa pagkakaunawa sa kanila.<br />
<br />
Ulit, maraming salamat sa pakikipagtalastasan pero hanggang dito na lamang siguro muna ako. Kung may mga puna pa sa mga sinabi ko ngayon, tatanggapin ko ang lahat ng ito nang maluwag ngunit magpapaumanhin na rin ako dahil maaaring hindi ko masagot ang lahat ng mga puna dahil na rin sa sariling pagkukulang lalo na sa oras at kaalaman. Babalikan ko na lang siguro ang mga puna at ang mismong isyu na ito kapag lumipas na ang pito pang taon, kapag may higit na akong naiambag sa kabihasnang Filipino.<br />
<br />
Hanggang sa susunod, maraming salamat.Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-48769497654187122652013-05-10T17:44:00.000+08:002013-05-10T17:44:17.167+08:00Ang Seryosong Gawain ng Pagpapatawa ni Vice Ganda at ang Politika ng Pagtawa<br />
"Gusto ko president ako agad. 'Yung wala kang background, pero mataas agad. Parang 'yung mga pulitiko lang ngayon. Walang background, pero senador agad."<br />
<br />
Matalas ang joke na ito ni Vice Ganda. Sa katunaya'y hindi ito nalalayo sa pagpapatawang ginagawa niya sa comedy bar. Iyong pinipintasan niya ang hitsura ng mga tao. At hindi naman makapalag ang mga taong napagtitripan kasi iyon naman ang totoo. Totoong mataba ka. Totoong mahaba ang baba mo. Totoong maitim ka. Totoong nakakalbo ka na. Ang ipinagkaiba lamang ng joke na ito kay Nancy Binay at sa madalas na pagpapatawa na ginagawa ni Vice sa comedy bar at sa mga palabas niya ay game ang mga manonood at panauhin. Sa kasamaang palad, hindi game si Nancy Binay.<br />
<br />
Tulad ng sinabi ko, matalas ang joke ni Vice Ganda dahil nakabatay ito sa pinaniniwalaan niyang katotohanan. Na manipis naman talaga ang resume ni Nancy Binay sa larangan ng serbisyo publiko. At gusto niyang pagtawanan ang katotohanan ito tungkol sa realidad ng politika ng Pilipinas--ang dominasyon ng mga politikal na pamilya.<br />
<br />
Hindi pa sanay ang mga Filipino na tingnan ang mga komedyante bilang mga intelektuwal. Na madalas na tinitingnan ang pagpapatawa na kaugnay ng gaan at dahil doo'y di dapat serysohin. Na ang tawa ay isang damdaming hindi pinag-iisipan. At kadalasan nga'y ganito naman talaga ang pagpapatawa ni Vice Ganda, na gawing magaan ang mga bagay-bagay. Na magpagaan ng mga damdamin. Ngunit nauunawaan ni Vice ang higit na seryosong gawain ng pagpapatawa upang punahin ang kapangyarihan ng namamayaning uri.<br />
<br />
Madalas kaligtaan ang siste't palabirong katangian ni Rizal. May anekdota tungkol kay Rizal nang nasa isang art gallery siya sa Paris ay napagkamalan siyang Hapones. Sa halip na mainsulto, pinagtripan niya ang mga taong iyong napagkamalan siyang Hapones at naging gabay nila sa mga eksibit ng sining mula sa Hapon. Madalas din nating makaligtaan ang matalas na pagpapatawa na ginawa ni Rizal sa kaniyang mga nobela. Sa kabila ng mabigat na melodrama sa Noli at Fili, hindi kinaliligtaan ni Rizal na pagtawanan ang lipunan at sistemang kaniyang binabatikos.<br />
<br />
At sa ganitong tradisyon gumagalaw si Vice Ganda. Sinabi ko na noon sa mga klase ko na magaling at matalinong komedyante si Vice Ganda. Nakapanghihinayang lamang na hindi niya lubos na naipapakita ang talas at lalim ng kaniyang pagpapatawa't pag-iisip dahil sa pagnanasa niyang maging popular. Ngunit bago pa man bitawan ni Vice Ganda ang kaniyang joke tungkol kay Nancy Binay, malay na ako sa kakayahang pagtawanan at punahin ang sistema't namamayaning uri sa kaniyang mga stand up, lalong-lalo na sa kaniyang mga concert. Napanood ko ang naunang dalawang concert ni Vice Ganda. HUwag matawa. "Napilitan" akong panoorin ang mga concert niya dahil matagal nang fan ang mga kapatid ko ni Vice. Bago pa man siya naging popular sa Showtime, talagang hinahanap-hanap ng mga kapatid ko ang mga palabas ni Vice sa mga comedy bar noon. At sa pagitan nga ng mga ispektakulong song and dance number ay magpapatawa si Vice. Iyong mga joke tungkol sa pang-araw-araw at karaniwan na mga bagay--sa mga kapwa artista, sa kaniyang buhay, at, oo, sa mga politiko. At dito ako nakumbinsi sa talas at talino ni Vice. At sa mga pagpapatawang iyong pinupuna niya ang mga mali sa lipunan ng Pilipinas, nanghihinayang ako kasi hindi nga ito madalas makita sa It's Showtime, Gandang Gabi Vice, at maging sa kaniyang mga pelikula.<br />
<br />
Kaya't natutuwa ako, bukod pa sa natatawa ako, sa joke ni Vice tungkol kay Nancy Binay. Matalas ang puna. Itinatanghal ang kabalintunaan ng politikal na realidad ng Pilipinas. Nakakatawa dahil totoo. Nakakatawa ngunit masakit dahil nga totoo.<br />
<br />
Matapang din ang joke. Pagtawanan mo ba naman ang anak ng Bise Presidente at, kung totoo nga ang direksiyong tinatahak ng mga survey, magiging Senador sa susunod na anim na taon. Matapang dahil lumalagpas na ito sa madalas na ginagawang joke ni Vice sa mga palabas niya. Itinutulak at pinalalawak nito ang hanggahan ng pagpapatawa, kung ano ang puwedeng pagtawanan. Lagpas na ito sa pagtawa sa mga pisikal na kapintasan. Lagpas na ito sa pagtawa sa mga bobong tanong. Hinihiling ng joke na pagtawanan natin ang mga makapangyarihan, pagtawanan ang ating politika, pagtawanan ang mga mali sa ating lipunan, pagtawanan ang ating mga sarili. Hinihiling ng joke, pagkatapos nating tumawa, kung bakit ang sakit-sakit at ang bigat-bigat ng pakiramdam kahit na tumawa o tumatawa ka.<br />
<br />
Pero maganda't mabuti rin ang ganitong uri ng tawa kasi nga pinaaalalahanan tayo sa ating realidad. Pinaaalalahanan tayong kailangan natin ng mga katulad ni Vice Ganda upang paalalahanan tayong may nakakatawa sa ambisyong walang laman, sa politikang walang lalim.<br />
<br />
Ipagpatuloy pa sana ni Vice ang ganitong uri ng pagpapatawa at maging mas consistent. Sabayan pa sana niya ang pagpapatawa't pagpunang, sa ngayon, si Lourd de Veyra at ang kaniyang mga kasama sa "Word of the Lourd" ang palaging gumagawa. Sa ganito'y lumalawak ang usapin at diskurso ng politika. Na gamit ng pagpapatawa, maaaring maisangkot ang ordinaryong mamamayan sa usaping madalas ay hindi sila isinasali kasi "pangmatalino" ito.<br />
<br />
At sa ganito'y binabago rin ng ganitong uri ng pagpapatawa ang gawi ng mga politiko. Kung handa ang mga politikong makipagsayawan sa mga sexy na dancer o kumanta ng mga jologs na kanta nang sintunado, maging handa rin sana sila sa matatalas na joke mula sa mga matatalas na komedyanteng tulad ni Vice Ganda. At huwag sanang matakot si Vice na itulak ang hanggahan kung ano ang nakakatawa. Kasi kahit na malaos siya, kung mananatili siyang matalas at matapang, hinding-hindi mawawala ang halaga niya hindi lamang sa larangan ng showbiz kundi pati na rin sa kamalayan ng Filipino.<br />
<br />
Pero sa ngayon, huwag na muna siyang mag-joke tungkol kay Jack Enrile. Mabuti na ang sigurado. (Oo, joke iyon.)<br />
<br />
Pero go lang nang go, Vice. Go lang nang go.<br />
<br />
Mga Pinagsanggunian:<br />
<br />
<a href="http://www.abs-cbnnews.com/entertainment/05/07/13/senador-agad-vice-ganda-twits-nancy-binay">http://www.abs-cbnnews.com/entertainment/05/07/13/senador-agad-vice-ganda-twits-nancy-binay</a><br />
<br />
<a href="http://www.abs-cbnnews.com/video/entertainment/05/08/13/vice-ganda-nancy-binay-senador-agad">http://www.abs-cbnnews.com/video/entertainment/05/08/13/vice-ganda-nancy-binay-senador-agad</a><br />
<br />
<a href="http://www.abs-cbnnews.com/entertainment/05/09/13/i-had-20-year-ojt-nancy-binay-tells-vice-ganda">http://www.abs-cbnnews.com/entertainment/05/09/13/i-had-20-year-ojt-nancy-binay-tells-vice-ganda</a><br />
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com8tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-19575969119444812132013-04-29T13:39:00.000+08:002013-04-29T13:41:00.875+08:00Ilang Tala Tungkol sa Katotohanan, sa Kasaysayan, at kay Ferdinand Marcos sa Panahon ng Memes<br />
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Makapangyarihan ang social media. Mabilis na lumaganap ang mga meme, imahen, status message, link, at artikulo sa Facebook dahil sa pagse-share. Mabilis na kumakalat at nagte-trending ang mga meme, imahen, tweet, link, at artikulo sa Twitter. Makapangyarihan ito sa pagpapalaganap ng impormasyon at balita. Ngunit nagiging mapanganib ito dahil maaaring maging pamamaraan ito ng pagpapalaganap ng kamalian.</div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Maaaring ang pagkakamali ay nasa panig ng mambabasa. Tulad na lang halimbawa ng paggamit ng Philippine Daily Inquirer ng isang imahen na inakala nilang tunay na pabalat ng Time magazine nang maging isa sa "100 Most Influencial People" list si Pangulong Aquino. (Tingnan <a href="http://www.tribuneonline.org/index.php/headlines/item/13161-pro-noy-paper-falls-for-bogus-time-cover" target="_blank">dito </a><a href="http://www.blogger.com/blogger.g?blogID=6512494" style="line-height: 16px;" title="Link: null">ang balita.) </a>Tulad na lang nang inakala ng marami na humingi ng TPO (temporary protection order) si Nancy Binay mula sa Korte Suprema. (Tingnan <a href="http://sowhatsnews.wordpress.com/2013/04/20/court-grants-nancy-binays-tpo-petition-against-debates/" target="_blank">dito</a> ang<a href="http://www.blogger.com/blogger.g?blogID=6512494" style="line-height: 16px;"> orihinal na satirikal na artikulo.) </a>Satirika ang imaheng ginamit ng PDI at artikulo na ito tungkol kay Nancy Binay at dapat silang tanggapin bilang mapaglarong pagtatangka upang pag-isipin tayo at suriin ang ating realidad lalo na sa larangan ng politika. Sa ganito'y nagiging mahalaga ang pagiging mapanuri ng mambabasa sa mga bagay na nakakaharap nila sa Internet at sa pagpapalaganap ng mga bagay-bagay na makikita nila dito. </div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Ngunit nagiging mas mapanganib para sa akin ay ang mga kumakalat na meme at artikulo na walang pagpapanggap na satirika, na nagbabalatkayo bilang "factoids" tungkol sa diktadurya ni Ferdinand Marcos. Maraming nagkakalat nito at naniniwala sila sa "katotohanan" nito. Hindi nila alam ay binabaluktot nito ang kasaysayan. Na ang mga datos dito'y mapanlinlang. </div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Oo, may karapatang ipahayag ng mga tao ang kanilang opinyon. Pero karapatan ko ring sabihing mali ang kanilang opinyon kasi nga mali ito. Na pinagbabatayan ng "opinyon" at "katotohanan" na ito'y mahulagway na datos at mapaglinlang na impormasyon. </div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Gusto ko ring husgahan nang obhetibo at unawain nang malalim ang ambag ni Ferdinand Marcos sa Pilipinas. Noong kinukuha ko ang Hi166 noong undergrad ako, pinagdudahan ko rin kung masama nga bang Pangulo si Marcos. Ngunit sa sariling pananaliksik, hindi maikakaila ang mga mabuti niyang ginawa at ganoon rin ang kaniyang mga kakulangan. Sa harap ng maraming mabuti ay marami ring masama. Ang "peace and order" na kaniyang itinalaga pagkatapos ng deklarasyon ng Batas Militar ay maykapalit na pagdakip, torture, at pamamaslang. Ang mga proyektong infrastruktura tulad ng mga highway, ospital, tren, atbp. ay may kapalit na utang mula sa IMF, World Bank, at maging ADB na hanggang ngayo'y binabayaran pa rin natin hanggang ngayon. (Saan napupunta ang malaking bahagi ng aking 30% tax? Sa pagpapabayad ng mga utang na naipon sa panahon ni Marcos! Ay, kaunlaran!) </div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Ang karanasang diasporiko, bagaman nagsimula pa noong panahon ng mga Amerikano, ay pinaigting ni Marcos noong dekada 70 nang magpadala ang Pilipinas ng mga manggagawa sa Gitnang silangan dahil sa oil boom doon at kinailangan ng mga manggagawang may kakayahan sa paggawa ng mga refinery ng langis. At hinayaan ito ni Marcos, at hihikayatin ng mga administrasyong susunod sa kaniya, dahil sa patuloy na kahinaan ng ekonomiya ng Pilipinas na magbigay ng sapat na trabaho. At dahil nga sa pagsalalay ni Marcos sa ekonomiyang sumasalalay sa mga manggagawa sa ibang bansa, hindi niya pinabayaan ang kanilang kapakanan sa pagpapasimula ng mga ahensiya at patakaraan na susugan ng pagkakaroon ng OWWA at POEA ngayon. (Tingnan lamang ang mga website ng <a href="http://www.owwa.gov.ph:8080/wcmqs/about/" target="_blank">OWWA</a><a href="http://www.blogger.com/blogger.g?blogID=6512494" style="line-height: 16px;"> </a>at <a href="http://www.poea.gov.ph/html/aboutus.html" target="_blank">POEA</a><a href="http://www.blogger.com/blogger.g?blogID=6512494" style="line-height: 16px;"> </a>at makikita sa kanilang kasaysayan na sa mga Presidential Order ni Marcos nagsimula ang mga paunang hakbang tungo sa mga ahensiya na ito, na maaaring isang mabuting hakbang upang maipangtanggol at maalagaan ang interes ng mga OFW/OCW ng Pilipinas.) Ngunit para sabihin na walang OFW/OCW sa panahon ni Marcos at mawawala sila kung magbabalik si Marcos ay isang kabalbalan!</div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Hindi ko alam kung saan ba nanggagaling ang pagkahumaling kay Marcos ng kabataang henerasyong hindi namulat sa Batas Militar. Dahil ba "cool" ito? Gusto nilang magpaka-hipster? Oo, hindi rin ako namulat sa diktadurya. Ngunit hindi ito ang sandali sa kasaysayan na aking lilingunin. Higit kong babalikan ang mapagpalayang bahagi ng kasaysayan ng Pilipinas. Mga dakilang bayaning lumaban sa kolonyalismo at nanindigan para sa bayan at kalayaan. Hindi ko dadakilain ang isang diktador na, sa ilalim ng kaniyang pamumuno, ay lumaganap ang korupsiyon, dumakip at pumaslang sa maraming kritiko, at pinabayaang masadlak sa kapabayaan ang estado. At hanggang ngayo'y nararamdaman natin ang mga sugat at hinanakit ng panahong iyon dahil hindi naman talaga naisiwalat ang katotohanan nang tanggihan ng mga sumunod na administrasyon ang pagkakaroon ng truth commission at ang muling pagtanggap sa pamilya Marcos sa larangan ng politika. At hindi ako nagpapaka-cool o inuulit lamang ang sinasabi ng mga aktibista kong guro. Humantong ako dito sa aking sariling pananaliksik at pagsusuri. </div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Hindi na ako dadawdaw sa isyu kung kailangan bang ilibing si Marcos sa Libingan ng mga Bayani. Ilibing man siya doon o hindi, kailangang maging mapanimbang tayo sa kaniyang ambag at pagkukulang, kung paano siya dapat iluklok sa kasaysayan. Kung magkakalat ng mga bagay-bagay sa Internet, siguradahing nakabatay ito sa matibay na pruwebe at datos. Mapanlinlang ang mga bullet point na info nang hindi inilalagay sa tamang konteksto, persperktiba, kahit man lang petsa kung kailan o saan galing ang datos. Mahilig akong mag-share at mag-retweet ngunit sinisigurado kong satirika nga ito at nakikibahagi ako sa diskursong isinisiwalat ng satirika. At kung hindi man ito satirika, sisiguraduhin kong nanggaling ito sa mapagkakatiwalaang website at hindi lamang sa kung saang-saang sulok na nagbabalatkayo't nagpapalaganap na makatotohanan.</div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
At iyon naman talaga dapat ang manaig, ang katotohanan. Hindi ito maaaring mabaluktot. Hindi ito maaaring mabali. Ang problema'y may mga inaakala tayong totoo habang patuloy tayong lumalayo sa katotohanan. Kailangang manindigan sa tunay na mahalaga, tulad ng kalayaan at demokrasya. </div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Kaya't sige, hayaang ikalat at magkalat iyang mga memes at artikulong nagpapanggap na makatotohanan at binabalbal ang kasaysayan. Bahagi iyan ng demokratikong espasyo ng Internet. Bahagi iyan ng postmodernong kalagayan ng Internet. Ngunit narito ako, ipagsisigaw na iyan ay mali dahil iyan ang paninindigan at gagawin ko ang lahat upang makumbinsi ang mga tao tungo sa aking pinaninindigang katotohanan. At buong tayo ng sariling paninindigan at huwag magpagamit sa propaganda ng iba taong may pinoprotektahan at ipinagtatanggol na interes. </div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
<br style="line-height: 16px;" /></div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Mga akdang sinangguni at maaaring sanggunian:</div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Abinales, Patricio N., Images of State Power: Essays on Philippine Politics from the Margins. Lungsod Quezon: University of the Philippines Press, 1998.</div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Magno, Alexander R., "A Nation Reborn," Kasaysayan: The Story of the Filipino People, Vol. 9. Singapore: Asia Publishing Company Limited, 1998.</div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
McCoy, Alfred, pat., An Anarchy of Families: State and Family in the Philippines. Lungsod Quezon: Ateneo de Manila University Press, 1994.</div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
__________, Policing America's Empire: The United States, The Philippines, and the Rise of the Surveillance State. Lungsod Quezon: Ateneo de Manila University Press, 2011.</div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Rafael, Vicente L., White Love and Other Events in Filipino History. Lungsod Quezon: Ateneo de Manila University Press, 2000.</div>
<div style="clear: none; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.5em; padding: 0px 0px 10px;">
Zafra, Galileo S., "Ang Pagsakay nina Juan Masolong at Flor Contemplacion sa MRT: Diskurso ng Paglalakbay sa Panahon ng Kolonyalismo at Globalisasyon," Burador. Lungsod Quezon: Ateneo de Manila University Press, 2010.</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-34144488714134069412012-10-09T16:22:00.002+08:002012-10-09T16:25:44.074+08:00I *Heart* Lemon<br />
I ♥ Lemon<br />
<br />
Ilagay ito sa inyong timeline at siguradong mataas ang makukuha ninyo sa inyong FINAL GRADE!<br />
<br />
HINDI ITO SPAM! MANIWALA KA! May isang Atenista na hindi ito ginawa, naka-D lang siya kung ano mang course ang kinukuha niya. May isa namang pinagtawanan ito, nakakuha siya ng F! Pero may isa na hindi lang ito pinost, nag-post pa siya ng picture na pumipiga siya ng lemon at pinatutulo ang katas ng lemon sa kaniyang mata. At nakakuha siya ng A+!<br />
<br />
Pls. post and share!Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-45718416798756873882012-08-10T21:34:00.001+08:002012-08-13T09:37:06.300+08:00Kung Ano ang Sinasabi ng "Bourne Legacy" tungkol sa Maynila at Pilipinas<br />
(Mag-ingat sa mga spoiler)<br />
<br />
1) Sa Maynila ina-outsource hindi lamang ang mga call centers kundi pati ang mga mahahalaga at inililihim na mga eksperimentong pantao ng Amerika.<br />
<br />
2) Kung dayuhan kang puti, sa looban magtago. Kasi nga, hindi ka out of place doon.<br />
<br />
3) Matatag ang mga barungbarong, puwedeng mag-parkour sa bubong.<br />
<br />
4) Kung tatakbo ka sa gitna ng Maynila, asahang maraming titingin at tatanaw sa iyo.<br />
<br />
5) Hitech ang PNP.<br />
<br />
6) Malutong magmura ang mga Pinoy.<br />
<br />
7) Motorsiklo at scooter talaga ang tamang paraan para makaiwas sa trapik, mga humahabol na pulis, at humahabol na assassin.<br />
<br />
8) Magkatabi lang ang Malabon at Marikina.Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-91070970132828788702012-03-26T11:20:00.001+08:002012-03-26T11:21:47.353+08:00Rebyu: The Hunger Games (2012)*Mag-ingat. May spoilers.*<br />
<br />
Hindi ko ikinakaila na medyo na-obsess ako sa Hunger Games. (Okey, hindi lang medyo.) Kaya sabik na sabik ako nang mapanood ko na ang bersiyong pelikula nito. Sa unang dating, masasabi kong okey siya. Hindi ako napa-wow o kung ano mang pagkamangha dahil na rin siguro sa sobrang pagkasabik. O marahil hindi lang talaga ganoong kamangha-mangha ang pelikula.<br />
<br />
Ngunit pagkatapos ng unang limang minuto ng pelikula, unti-unting dumating sa akin na iba ang pelikula sa nobela at mayroon itong natatanging mga katangiang ito lamang ang kayang gumawa habang may kayang gawin ang mga nobela na hindi kayang gawin ng pelikula. Ang ganitong kakatwang katangian ng adaptasyon ang masalimuot na nararanasan ko habang pinapanood ang pelikula.<br />
<br />
Sa kabuuan, maayos ang pag-aangkop ng naratibo ng nobela sa pelikula. May mga nagrereklamo na masyado nitong sinusubaybayan ang mga pangyayari sa nobela ngunit hindi naman ito problema sa akin dahil hiyang ang nobela sa ganitong pag-aangkop. Ngunit dahil isinasalaysay ang nobela mula sa punto de bista ni Katniss, higit ng personal at madamdamin ang mga eksena sa nobela. Ito marahil ang hinahanap-hanap ng mga nakabasa na ng nobela. Ngunit ito ang pinakaunang mawawala. Kaya't napakahalaga ng aktor dito at masasabing kong magaling ang pagganap ni Jennifer Lawrence. May katatagan at vulnerability siyang sabay-sabay na napaghahalo sa kanyang pagganap, mga bagay na lantad sa interior monologue ng nobela. <a href="http://movies.nytimes.com/2012/03/23/movies/the-hunger-games-movie-adapts-the-suzanne-collins-novel.html?ref=movies">May mga ayaw sa kanyang pagganap</a> pero para sa akin, naging sapat kundi man magaling siya dito. Isang patunay nito ay ang eksena sa pelikula kung kailan nasa tren si Katniss at nanonood siya ng TV. Ipinapalabas ang nakaraang nagwagi ng Hunger Games at makikita sa mata niya ang pagnanasang manalo at may sandaling naniniwala siya na kaya niyang gawin ito. Pero agad-agad niyang pinatay ang TV. Mapanganib ang mga ganoong uri ng pagnanasa, ang ganoong uri ng pag-asa dahil may kapalit iyon lalong-lalo na sa kanyang pagkatao.<br />
<br />
Sapat din lamang sa akin ang karahasang ipinakikita sa loob ng pelikula. May nagrereklamo na naging duwag ang pelikula sa pagharap sa karahasan. Ito nga siguro ang bentahe ng Battle Royale. Ngunit kumbinsido akong hindi ito kailangan. Sa eksena kung kailan nagsisimula pa lamang ang laro sa loob ng arena, naging mailag nga ang kamera sa pagpapakita ng pagpapapatayan. Ngunit sapat nang alam ng manonood na mga bata ang nagpapatayan at may sariling pagkasuklam ang katotohanang ito upang hindi tanggalin ang talim ng realisasyong ito. Kasinglalim marahil ito na dagok kumpara sa pagbabasa ng mga balita't kuwento sa tabloid tungkol sa mga batang namamatay at pinapatay.<br />
<br />
Kaya't natatawa ako sa mga taong naghahanap ng "thrill" sa mga eksena sa loob ng arena. Gusto mo bang makaranas ng "thrill" sa harap ng katotohanang mga bata itong nagpapatayan? Malinaw sa nobela na wala silang kapangyarihan sa kanilang sitwasyon. Ito ang bentahe ng pelikula lalo na sa mga eksenang ipinakikita kung paano minamanipula ng mga Gamemaker ang buong laro. Kaya't mainam na dagdag si Seneca Crane sa pelikula. Hindi siya prominente sa nobela ngunit siya ang kumakatawan sa mga galamay na nagpapagalaw at may kontrol sa buhay ng mga batang itong sapilitang ginagawang hayop. Walang kapangyarihan itong mga batang ito. Hindi ito survival-of-the-fittest. Ito ay patayan alang-alang sa mataas na ratings, sa lugod ng mga nanonood. Artispisyal ang lahat-lahat sa loob ng Arena ng Hunger Games tulad ng kahit na anong reality TV. Kung ano mang thrill ang hinahanap ng mga tao, peke ito at hindi ito ang punto. Malinaw na mababatid ito sa huling labanan sa arena. Sakal-sakal ni Cato si Peeta habang nakaabang si Katniss gamit ng kanyang pana. Madaling malagpasan ang mga sinabi ni Cato sa stand-off na ito. Malay si Cato na hindi siya ang may kontrol ng lahat-lahat. Na hindi siya ang inaasahang manalo noon pa mang simula. Hindi siya ang bida. Ang paglaban na lamang ang kaya niyang gawin upang mabawi ang kahit na katiting na kawalan ng kapangyarihan. Minalas lamang siyang maging kontrabida at hindi ang bida ng palabas na ito. Kailangang gampanan mo lang ang itinalagang gampanin. At dahil dito'y makapangyarihan ang eksena ng pagtatangkang magpakamatay nina Katniss at Peeta nang sabay. May ginagampanan din sila pero isa itong pagganap na lagpas na sa kontrol ng mga Gamemakers at ng mga makapangyarihan. <br />
<br />
Ang natatanging pagkukulang para sa akin ng pelikula ay ang manipis na pagbubuo ng ugnayan ng mga pangunahing tauhan lalo na sa pagitan nina Katniss at Rue at sa pagitan nina Katniss at Peeta. Ito marahil ang bentahe ng nobela sa pelikula. May panahon para mabuo ang mga ugnayan. Ngunit sa pelikula'y mainam namang nabuod ito kaya nga lang parang buod lamang ito kumpara sa nobela. Masyadong minadali ang pagtatapos kumpara sa napakabagal at masidhing simula na nagpapakita ng Reaping.<br />
<br />
May nagbabantang politikal na pagsabog sa kalagitnaan ng pelikula. Kamamatay lamang ni Rue at bigla-biglang nag-alsa ang District 11. Mainam itong pagbabadya para sa susunod na pelikula. At lagpas sa pagtatapos na naglalatag sa darating na sequel, ito ang natatanging eksena para sa akin ng pelikula at para na rin sa buong serye sa ngayon. Sa madalas na inihahambing na Battle Royale, may sequel din itong higit na politikal at nagpapakita ng mga rebeldeng lumalaban sa gobyerno. Maraming hindi gusto ang sequel na ito. Ngunit para sa akin ay kailangan. Ito rin ang kailangang gawin ng seryeng Hunger Games. Hindi sapat ang manalo o tumakas. Kailangang harapin ang mapaniil na sistema. Pero tulad ng nasabi ko na tungkol sa mga libro, masalimuot ang pagharap na ito, ang pagbalikwas sa sistena, dahil may kapalit na kompromiso ito sa iyong prinsipyo. Ito ang mainam na hinarap ng mga libro ng Hunger Games at maging ng Battle Royale. Tulad ni <a href="http://www.clickthecity.com/movies/?p=14377">Philbert Dy</a> at <a href="http://www.avclub.com/articles/the-hunger-games,71293/">Scott Tobias</a>, at gaano mang kaayaw ng mga taong harapin ang masalimuot na politika ng dystopia na inilalatag ng pelikula at serye, ito ang pinakaaasam ko sa susunod na pelikula.Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-23566626024230519072012-03-17T18:59:00.001+08:002012-03-19T11:00:19.838+08:00Rebyu: Hunger Games Trilogy<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">*Mga-ingat, may spoilers*</span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Binasa ko ang buong serye sa loob ng isang linggo. Ganoon ako naadik. Ewan ko ba. Pinapabili lang naman sa akin ng kapatid ko ang serye pero naintriga na rin siguro ako. Kaya binuklat ko ang unang libro at hindi ko na ito maibaba. </span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Isinasalaysay ng serye ang kuwento ni Katniss Everdeen, isang 16 na taong gulang na babae mula sa District 12, isa sa labindalawang distritong nasa ilalim ng pamamahala ng lungsod ng Capitol, ang kabisera ng Panem, isang bansa uusbong pagkatapos bumagsak ng Estados Unidos ngayon. Sasali siya sa taunang Hunger Games na pinamamahalaan ng Capitol. Isang reality TV program ito na inoorganisa bilang tanda ng kapangyarihan ng Capitol sa iba pang mga distrito. Bawat taon ay pumipili ng isang binata at dalaga sa bawat distrito upang sapilitang maglaban sa Hunger Games. Ang mananalo'y kalimita'y nagiging popular na celebrity bukod pa sa pera't gantimpalang kanyang mapapanalunan. Simboliko ang pagkuha ng Capitol sa mga kabataan at pagsasalang sa sadistikong Hunger Games--sila ang may kontrol ng kinabukasan ng mga distrito at bilang parusa sa kanila pagkatapos ng kanilang pagrerebelde halos 75 taon ang nakararaan.</span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Hindi ko ipagtatanggol ang serye bilang high art o high literature. Hindi ganoong kaganda ang prosa. Masasabi pa ngang may ilan akong nakitang kakatwang mga kataga at pangungusap. Mas marami sigurong nobelang dystopia ang nariyan pero ayokong ikumpara pa dahil hindi (pa) naman ako eksperto. Ang anyo'y predictable. Ang bawat libro'y nagsisimula sa paglalahad ng suliranin ni Katniss Everdeen, ang pangunahing tauhan, habang ang dulong bahagi ng mga libro'y literal na masusuong siya at ang iba pang mga tauhan sa panganib dahil sa pakikipaglaban sa Hunger Games at sa kanyang pakikibahagi sa rebelyon laban sa Capitol. Nakakairita para sa aking makalalaking sensibilidad na pag-isipan ni Katniss ang pag-ibig habang nasa gitna ng mapanganib na sitwasyon. Hindi bagay sa akin ang kanyang female angst. Pinagbibigyan ko ito dahil alam kong hindi ako talaga ang ideal na audience nito. Hindi rin ganoong kaorihinal ang premise ng serye. Nauna na ang Battle Royale sa set up na pagpipilit na magpatayan ang kabataan sa isang dystopic na hinaharap. </span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Ngunit may mga isyung kontemporanyo't unibersal na nais kong bigyang-pansin. Una na rito ang sikolohiya na inilalarawan sa serye. Una rito ang sikolohiya ng reality TV. Upang manatiling buhay sa loob ng arena ng Hunger Games kinailangan ni Katniss na magpanggap o magtanghal sa harap ng kamera na sumusubaybay sa kanya at iba pang manlalaro. Sa ganitong pagpapanggap, nagiging magulo sa isipan ni Katniss ang tunay niyang mga damdamin. Ginagawa ba niya ito dahil gusto niya o dahil nais lamang niyang mabuhay/magwagi? Komplikado ang ganitong sikolohiya lalo na sa hindi madugong reality TV na napapanood. Tunay nga bang pagkakaibigan ang nangyayari sa Survivor? Artipisyal ang sitwasyon kaya maaaring artipisyal ang nararamdaman. </span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Pangalawa'y ang sikolohiya ng digmaan. Lahat ng mga nagwawagi'y inilalarawan na tila nakararanas ng post-traumatic stress disorder (PTSD). Dinadalaw ang karamihan, kung hindi naman lahat, ng mga nagwagi sa Hunger Games ng mga bangungot. Ang iba'y nabaliw tulad ni Annie Cresta, na madalas mag-hysteria at paminsan-minsa'y nawawalan ng pokus sa kasalukuyan. Karamihan din sa kanila'y pumupunta sa droga o alak, tulad ni Haymitch Abernathy, ang mentor ni Katniss at Peeta Mellark para sa Hunger Games. Hindi ko alam kung realistiko ang paglalarawan sa nararanasan nina Katniss at Peeta sa nobela ngunit inilalahad ang kanilang delikadong kalooban na halos bumasag sa kanila sa kabuuan ng serye.</span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Hindi moralistiko o simplistiko ang paglalarawan ng mga tunggalian sa loob ng nobela. Bagaman istereotipikong diktador si Coriolanus Snow, hindi malinaw ang intensiyon ng mga tauhan lalo ng mga rebelde. Masasabing nabahiran na ang lahat ng digmaan at galit at pighati. Na bagaman mabuti ang intensiyon ng mga rebelde, malinaw na nabahiran na ang kanilang konsepto ng kabutihan nang, sa dulo ng serye'y, pinag-isipan ni President Coin kung ipasasailalim sa isang Hunger Games ang mga kabataan ng Capitol. </span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Interesante ang halaga ng mass media sa serye bilang larangan ng tunggalian. Bagaman isang paraan ng kontrol sa mga mamamayan, mapanganib din ito dahil posible rin itong magamit bilang paraan ng subersiyon. At ito nga ang mangyayari sa buong serye. Si Katniss Everdeen ay magiging simbolo. Isang lutang na signifier na binigyan ng signified ng mga manonood ng lahat ng kanilang mga pagnanasa para sa kalayaan, ayaw man o sa gusto ng pamahalaan o maging ni Katniss. </span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Magiging mahalaga rin ang mass media sa digmaang puputok sa dulo ng serye. May dalawang digmaan na nilalabanan ang mga rebelde, isang pisikal na digmaan na gumagamit ng baril at bomba, at isang propaganda war na gumagamit ng kamera. Tila propetiko ang serye sa paglalararawan ng mga pag-aalsang nangyari sa Gitnang Siliangan at patuloy na nangyayari ngayon sa Syria. Hindi lamang sa lupa ang laban, nasa ere at cyberspace na rin. </span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><br />
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;">Sa ano mang pagkukulang ng serye, naaliw ako dito dahil sa mga pagsasamundo sa isang dystopia na hindi rin naman talaga ganoong kalayo sa atin o maging sa ating nakaraan. Palasak na marahil ang paghahambing sa Hunger Games sa mga labanan ng mga gladiator sa Roma. Ngunit inilalantad din lamang ng serye ang mga agam-agam at suliraning kinakaharap ng sangkatauhan sa nakalipas na mga milenyo. Paano maging makatao at magpakatao sa harap ng kahirapan at kahayupang nangyayari sa mundo? Paano mananatiling buo sa mundo wasak na at pilit kang winawasak?</span>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-48062583453848085792012-01-01T16:37:00.000+08:002012-01-03T00:30:53.528+08:00Ilang Kababawang Nalaman Ko Tungkol sa South Korea1. Sa South Korea, dalawang uri lamang ng selfon ang mayroon, Samsung Galaxy SII at Apple iPhone 4S.<br />
<br />
2. Walang mataba sa South Korea.<br />
<br />
3. Maraming magagandang babae sa South Korea. O magaling lang talaga silang manamit at maglagay ng make-up.<br />
<br />
4. Walang mababang uri ng krimen sa South Korea.<br />
<br />
5. Kaunti lang ang mga bookstore sa South Korea pero malalaki at puros Koreano. May imprint ang Penguin Classics na nakasalin sa Koreano at malaki ang section nila ng world classics na nakasalin sa Koreano. Kaunti lamang ang mga librong foreign.<br />
<br />
6. Masarap ang bulgogi.<br />
<br />
7. Maganda pero medyo nakakalito ang subway ng Seoul.<br />
<br />
8. Popular sa South Korea si Sandara Park.<br />
<br />
9. Atat at nagmamadali ang mga Koreano kaya asahan nang mabangga habang naglalakad sa bangketa at sa subway.<br />
<br />
10. Sunod sa mga palasyo, ang pangalawang pinupuntahan ng mga turista ay mga kilalang tagpuan ng mga Korean drama.<br />
<br />
11. Nagbibilang ng tatlo ang mga Koreano gamit ang kanilang daliri sa estilong Aleman. (Inglorious Basterds reference)Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-5254785186982404642011-11-29T17:09:00.002+08:002011-11-29T17:11:59.686+08:00Rebyu: City Lights<div><a href="http://www.imdb.com/title/tt0021749/">City Lights</a> </div><div>Taon: 1931</div><div>Direktor at manunulat: Charlie Chaplin</div><div><br /></div><div>Sinusundan ng pelikulang ito ang klasikong karakter ni Chaplin, ang Tramp, nang dumating ito sa lungsod. Makikilala niya ang isang bulag na babaeng nagbebenta ng bulaklak at iibig dito. Sa kanyang paglalagalag din sa lungsod, makikilala rin ng tramp ang isang mayamang lasenggong iniligtas niya sa pagpapakamatay nang minsang masobrahan ito sa kalasingan. Aakalain ng bulag na babae na isang mayaman ang tramp. Ang tramp nama'y aakuin ang pagkataong ito para lamang mapalapit sa bulag na babae. Gagamitin niya ang pakikipagkaibigan sa mayaman upang mapalapit sa bulag na babae. Gayundin ay magtatrabaho sa iba't ibang uri ng trabaho upang mapanatili ang ilusyon ng pagiging mayaman upang matulungan ang pinansiyal na problema ng babaeng bulag. Kaya't hindi perpektong karakter ang tramp. Ngunit sa likod ng kanyang kapayakan, sa pagiging mahirap, hindi edukado, at kulang sa "kultura", (puno ang pelikula ng mga eksena kung kailan kasama niya ang milyonaryo sa iba't ibang pangmayaman na gawain at kitang-kita ang hindi pagiging bagay ng tramp doon) ay isang mabuting hangarin lalo na para sa bulag na nagbebenta ng bulaklak. Madalas na binabasa ang karakter na tramp ni Chaplin bilang simbolo ng naiisantabi't naetsa-puwera ng lipunan ng Amerika. Ngunit sa pelikulang ito, ang naisantabi ang nasa sentro, at ang sentro'y inilantad sa kanilang kababawan at kakulangan.</div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-72025751016352061812011-11-24T11:16:00.000+08:002011-11-24T11:17:40.635+08:00Kung Bakit Hindi Ako Sang-ayon na Kalimutan si Epifanio de los Santos<div>Naaalala pa ba natin kung sino si Epifanio de los Santos? Sino nga ba siya? Bakit ba ipinangalan sa kaniya ang isang abenidang puros perwisyo sa nakararaming motorista? Isa siyang makabayang intelektuwal. Nagtatag siya kasama ng iba ng isang pahayagan sa kasagsagan ng rebolusyon. Bilang isang kritiko, malaki ang ambag niya sa pagtatanghal ng kagalingan ng mga Filipino sa larangan ng sining. Naging aktibo rin siyang politiko (mas administrador, sa totoo lang, ng iba't ibang institusyon tulad na lamang ng mga paunang institusyong sinundan ng National Library at National Museum sa kasalukuyan) noong panahon ng Amerikano. Nakalulungkot lamang at karamihan ng kanyang isinulat ay nasa wikang Kastila at karamihan ay hindi pa muling naisasalin sa Filipino o Ingles. Kaya't nakalulungkot na madali siyang makalimutan. Na alam lamang natin ang kanyang pangalan dahil sa abenidang dinaraanan ng mga kotse, MRT at paminsan-minsa'y ginaganapan ng mga rebolusyon. Gusto kong magbaliktanaw tayo, iyong tunay na pagbabaliktanaw at hindi lamang pagpapasentimental para sa politikal na pagsipsip. Itanghal din natin ang mga tulad ni Epifanio de los Santos na nagbuhos ng lakas at isip para ikabubuti ng Pilipinas.</div><div><br /></div><div>Narito ang link sa isang maikling talambuhay ni Epifanio de los Santos.</div><div>http://tl.wikipedia.org/wiki/Epifanio_de_los_Santos</div><div><br /></div><div>Narito naman ang link sa isang sanaysay na isinulat ko para sa isa sa mga undergrad electives ko noong 2004 tungkol sa kanyang librong "El Teatro Tagalog". </div><div>http://bagongpook54.blogspot.com/2004/12/isang-pag-unawa-sa-tagalog-theater-ni.html</div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-80696179501860241592011-09-16T16:55:00.000+08:002011-09-16T16:56:13.282+08:00Kung paano makaligtas sa isang pandemic ayon sa pelikulang "Contagion"<div>1) Galing sa Exotic Orient ang mga sakit na nakamamatay at kinatatakutan ng Occident. Kaya umiwas at wag basta pumunta sa Exotic Orient.</div><div><br /></div><div>2) Huwag kung saan-saan hahawak. Please lang, huwag mong hahawakan ang kung ano-ano. </div><div><br /></div><div>3) Umasang maging immune na agad sa nakamamatay sa sakit para wala nang hassle. Ang hassle na lang ay paano mabubuhay sa isang post-apocalyptic na scenario.</div><div><br /></div><div>4) Umasa sa kabutihan ng Pamahalaan lalo na ng Pamahalaan ng Estados Unidos. Na gagawin nila ang lahat para mailigtas ang Sangkatauhan.</div><div><br /></div><div>5) Umasa sa kabutihan ng mga Korporasyon. Na gagawin nila ang lahat para mapanatili ang kalusugan ng consumer base. </div><div><br /></div><div>6) Huwag magtiwala sa Internet. Puno lang iyan ng haka-haka at kasinungalingan.</div><div><br /></div><div>7) Huwag maniwala sa holistic medicine. Vaccine lang ang tunay na makapagtatanggol sa atin sa mga sakit. Maliban na lang kung immune ka na nga.</div><div><br /></div><div>8) Kung nagsisimula nang maging post-apocalyptic ang mga nangyayari sa paligid mo, armasan mo ang sarili mo at magkulong ka na lang sa bahay. </div><div><br /></div><div>9) Walang etikal o di-etikal sa isang pandemic. Kaya't kung may ginawa kang sinasabi ng ibang tao na "unethical", magtiwalang ginawa mo iyon para sa pamilya mo at para sa pag-ibig.</div><div><br /></div><div>10) Kung okey na ang lahat, pwede ka nang magsayaw kasama ng iyong pinakamamahal. </div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-51934346594687749142011-08-30T10:07:00.000+08:002011-08-30T10:11:06.913+08:0025<div>Quarter life crisis? Nararamdaman ko iyon ngayon? Parang hindi. Mas alanganin pa ang pakiramdam ko noon, noong hindi ko pa tapos ang aking MA at part-time lang ako sa Kagawaran. Mas alangan ang pakiramdam ko noon. Dalawang taon ang nakararaan, kasisimula ko pa lamang ng tesis ko at alangan pa ako kung saan ko gustong dalhin ang pagsusulat ko. Noong unang semestre ng nakaraang taon, part-time pa rin lamang ako at unti-unti pa rin lamang akong nagiging komportable sa pagiging guro. Ngayon, atat na akong gawing isang libro ang tesis at gustong-gusto ko talagang maabot ang tenure sa Ateneo. Kaya't kahit papaano, ngayon, tila umuusad ang mga bagay-bagay kahit alam kong hindi pa rin sigurado ang lahat at marami pa ring maaaring magbago. </div><div>
<br /></div><div>Ngayon, heto ang mga plano ko sa darating na taon:</div><div>
<br /></div><div>1) Tapusin na ang kailangang tapusin, lalo na ang pagsusulat. Noong hindi ko pa natatapos ang tesis ko, parang hindi ko alam kung saan ang gusto kong puntahan pagdating sa pagsulat. Ngayon, parang ang dami kong gustong puntahan. Ulit, tulad ng sinabi ko noong isang taon, kailangan lang talaga nito ng tiyaga.</div><div>
<br /></div><div>2) Maging mas magaling na guro. Gusto kong maging leyenda. Seryoso, gusto kong maging leyenda.</div><div>
<br /></div><div>3) Maghanap ng girlfriend? Tangna, ba't nagtapos sa question mark iyon?</div><div>
<br /></div><div>4) Pag-isipan at kung pwede magsimula na ng Ph.D. Kasi iyon ang pressure sa pagiging nasa akademya. </div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-60607984971921892712011-08-13T13:29:00.007+08:002011-08-13T13:54:00.310+08:00Diskurso at Diyalogo at Hindi Pananakot at Sensura<div>Hindi ko pa nakikita ang mga likha ni Mideo Cruz. O baka nakita ko na pero hindi na masyadong napansin. Pero ngayong napakaraming ingay at komentaryo na ang nasabi tungkol sa kanyang mga likha, gusto ko na rin itong makita gamit ng sarili kong mga mata at hindi na lamang umaasa sa sinasabi ng iba. Mahirap kasing manghusga nang hindi nabibigyan ng mabuting pagtingin at pagmumuni sa isang bagay. Ito ang natutuhan ko sa mga taon ko ng pag-aaral at pagtuturo. Kailangang timbangin ang sariling damdamin, ang sariling kamalayan, bago husgahan ang isang likhang-sining bilang "maganda" o "pangit". </div><div>
<br /></div><div>Ito ang aking paniniwala kung paano dapat harapin ang sining. Nakaka-offend daw ang likha ni Mideo Cruz. Ngunit bakit nga ba ito "nakakabastos"? Kailangang humakbang palayo at palabas sa sarili upang unawain ang karanasan. Ngunit ito marahil nga ang naging problema ng mga likha ni Cruz. Hindi nito hinahayaang pagmunihan ng manonood ang likha at nadadala na lamang ang nakakita sa likha ng kanyang mga damdamin. Kaya't hindi kataka-taka ang napakamadamdaming reaksiyon ng maraming tao. Ang damdamin, di tulad ng karunungan at pagmumuni, ay madaling maipasa sa iba. Kaya't kahit hindi pa nila nakikita ang isang likhang-sining, may panghuhusga na agad na ipinapataw kahit na wala pa naman talaga silang nakikita. </div><div>
<br /></div><div>Hindi ko pa nakikita ang mga likha ni Mideo Cruz kaya ayokong husgahan ito agad. Pero ito lang ang masasabi ko sa mga konserbatibong naging madamdamin ang reaksiyon, sasabihin ko ito sa napakapayak at napakabalbal na paraan: ang OA n'yo naman. Bakit hindi n'yo na lang ihayag, sa isang malinaw na paraan, ang inyong pagtutol? Bakit ba kailangang idaan sa pagpapatahimik ang lahat ng ito? Bakit ba kailangang kitlin ang tinig ng hindi sumasang-ayon sa inyong paniniwala? Bakit ba kailangang kitlin ang tinig na hinihikayat tayong tingnan ang mga bagay sa ibang paraan, nakababastos man na paraan ito o higit na matimpi't mapagmuni? Ito ang trabaho ng sining, ang bigyan tayo ng ibang pananaw sa mundo upang lumawak ang ating kamalayan (salamat, Aristoteles sa kabatirang ito). </div><div>
<br /></div><div>Sa huli, ang pagtatangkang patahimikin si Mideo Cruz, sa matalinghaga o literal man na paraan, ay taliwas sa malaya at demokratikong pundasyon ng lipunan. Lumilikha ito ng kaligirang mapanakot sa mga taong may nais sabihin. Kung hahayaan nating mangibabaw ang pananahimik, hindi lang tayo magiging pipi, magiging bulag at bingi pa tayo sa mga katotohanang ayaw nating tanggapin o sa mga kasamaang inaakala nating mabuti. </div><div>
<br /></div><div>Mga link tungkol sa isyu: </div><div>
<br /></div><div><a href="http://lifestyle.inquirer.net/8837/shock-for-shock%E2%80%99s-sake">Ang malalim at mapagmuning kritika ni Lito Zulueta tungkol sa eksibisyon ng CCP.</a> Binibigyang-pansin ni Zulueta ang buong ekshibit na "Kulo" at hindi lamang itinutuon ang pansin sa "Politeismo" ni Mideo Cruz.</div><div>
<br /></div><div><a href="http://www.culturalcenter.gov.ph/page.php?page_id=550">Ang pahayag ni Chris Millado, ang Bise Presidente at Artistic Director ng CCP, tungkol sa isyu ng pagsasara ng ekshibit na "Kulo".</a> </div><div>
<br /></div><div><a href="http://opinion.inquirer.net/9801/%E2%80%98freedom-for-the-thought-we-hate%E2%80%99">Ang argumentatibong artikulo ni Raul Pangalangan tungkol sa pangangailangan ng kalayaan ng pamamahayag at kung bakit mali ang mga represibong reaksiyon laban sa likha ni Mideo Cruz.</a></div><div>
<br /></div><div><a href="http://criticafterdark.blogspot.com/2011/08/kulo-boil-exhibit.html">Ang paghingi ni Noel Vera ng tunay na diyalogo sa pagitan ng mga panig.</a></div><div>
<br /></div><div><a href="http://www.bworldonline.com/content.php?section=Opinion&title=Terrorists&id=36409">Ang kolum ni Luis V. Teodoro.</a></div><div>
<br /></div><div><a href="http://www.gmanews.tv/story/228980/special-reports/kul-at-ccp-more-than-just-blasphemous-art">Mga litrato na kinuha sa CCP na nagpapakita ng maraming likha bukod pa sa Politeismo.</a> (Hindi ko sa sasabihing "nakita ko na" ang eksibit hangga't hindi ko pa talaga ito nakikita nang personal. Pero dahil sarado na ang eksibit, ito na lang muna ang kaya kong panghawakan.)</div><div>
<br /></div><div><a href="http://radikalchick.posterous.com/official-statement-from-the-curator-of-kulo">Ang pahayag ng isa sa mga curator ng eksibit, si J. Pacena II.</a></div><div>
<br /></div><div><a href="http://pinoyweekly.org/new/2011/08/mi-deo-cruz/">Artikulo ni Teo Marasigan.</a></div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-86691428348739624582011-07-20T16:28:00.002+08:002011-07-20T18:32:01.798+08:00Cinemalaya 7: I-Libings, Isda, Niño, BusongI-libings<div>Direktor: Rommel Andreo Sales</div><div><br /></div><div>Umiikot ang kuwento kay Isabel (Glaiza de Castro), isang mag-aaral, na kumuha ng internship sa isang puniraryang may video service para sa mga kamag-anak ng namatayan na nasa ibang bansa. Isang film student, ang internship na ito ang ipinayo ng kanyang adviser na kunin ni Isabel at ng kanyang kaklase dahil nagagamit nila ang kanilang kakayahan sa video editing at videography. Ngunit nasa gilid lamang talaga ng kuwento ni Isabel ang pagiging video intern. Tunay na tampok ng drama ng kuwento niya ang personal niyang buhay partikular ang realidad ng pagiging anak niya sa labas at ng pagiging kabit ng kanyang nanay. </div><div><br /></div><div>Isang tema na pumapaloob sa pelikula ang konsepto ng pagpapakita, paglalantad at pagtatago, pagkukubli. Bakit ba gusto ni Isabel na maging filmmaker? Hindi ito sinasabi sa pelikula. Mahihinuha na lamang ito marahil sa kanyang pagiging anak sa labas. Na ang pelikula, isang anyong nagpapakita, ay isang paraan ni Isabel na ilantad ang lahat. Siyempre, sarili ko na itong psychoanalysis ekek na hindi ko rin naman talaga matutunayan nang mabuti dahil walang imahen sa pelikula na nagtuturo roon. Sa karanasan ni Isabel sa i-libings, malay din naman siya na may mga bagay na hindi ipinakikita sa mga video na ginagawa nila. Makikita lamang talaga ang paglalantad sa dulo ng pelikula, nang harapin ni Isabel ang unang pamilya ng kanyang ama. Magaan at mayroong katatawanan ang buong pelikula ngunit natitisod pag minsan ang daloy ng kuwento sa pagtampok ng drama (na bumabaybay sa melodrama) ng buhay ni Isabel. </div><div><br /></div><div>Sa pangkalahatan, wala akong nakikitang mali sa pelikula. Wala nga lang akong makitang ubod na katangi-tangi rito. At isang pansin lamang: bakit kailangang may daddy issues ang mga bidang dalaga sa pelikula? (Mangatyanan, For the First Time)</div><div><br /></div><div>Isda</div><div>Direktor: Adolf Alix Jr.</div><div>Panulat: Jerry Gracio</div><div><br /></div><div>Paano nga ba uunawain ang panganganak ni Lina (Cherry Pie Picache) ng isda? Marahil mauunawaan ito sa mga pangyayari bago siya nanganak. Dumating mula sa probinsiya sina Lina at Miguel (Bembol Roco) sa Maynila upang magkaroon ng bagong buhay. Tumira sila malapit sa tambakan. Nagtrabaho sa ice factory si Miguel ngunit hindi niya natagalan at nagkasakit pa nga. Kaya't napilitang mangalkal na lamang ng basura't ibenta ang natatagpuan nila sa tambakan. Ito ang kalagayan ng buhay nila, dehumanisasyong dulot ng kahirapan. Sa kontekstong ito nagbuntis si Lina. Tila isang milagro ito para sa mag-asawa. Hindi na nila inisip kung maibubuhay nga ba nila ang kanilang magiging anak. Ang mahalaga'y nabiyayaan sila kahit papaano sa harap ng kahirapang nararanasan nila. </div><div><br /></div><div>Sa kaligiran ng fishkill at pagbagyo nang naipanganak ni Lina si Miguelito, ang kanyang anak na isda. Mababalita si Lina at Miguelito at bagaman may pagdududa ang ilan kung totoo ngang nanganak ng isda si Lina, walang duda sa isip ni Lina na si Miguelito'y anak niya. Dito magkakaiba ang pagtrato ng mag-asawang Miguel at Lina sa pangyayari. Bagaman lubos ang pagtanggap ni Lina kay Miguelito bilang sarili niyang anak, hindi lubusang matanggap ni Miguel ang katotohanang anak niya si Miguelito. Ito ang lilikha ng tensiyon sa pagitan ng mag-asawa sa huling hati ng pelikula. Bagaman kababalaghan, tinitingnan din na isang suwerteng bagay si Miguelito dahil pagkatapos niyang ipanganak ay nakatagpo ng pera si Lina na hinala'y perang nakaw sa isang bangko. At makakaahon sa kahirapan sina Lina at Miguel. </div><div><br /></div><div>Paano nga ba uunawain ang panganganak ni Lina ng isda? Inuunawa ko ito bilang isang talinghaga. Kinakatawan ni Miguelito ang kawalan ng pagkatao (humanity) ng sangkatauhan. Ito ang interpretasyon ko sa kuwentong "Apokalipsis" ni Sir Vim Yapan at hindi rin naman malayo sa nangyari sa "Isda". Paano mo ba tatratuhin ang anak ng isang tao gayong isda ito? Tao ba o isda? Pinapatungan pa ito ng isyu ng uri. Para sa mga kapitbahay ni Lina, lalo na ng mga kaibigan at kamag-anak doon, tunay ngang anak ni Lina si Miguelito. Hindi ito malayong talon para sa kanila. Bagaman nasa lungsod, puno pa rin ng pamahiin ang Looban nina Lina at ang kakaibang pangyayaring ito ay bahagi lamang ng pang-araw-araw na kababalaghan na nangyayari sa lungsod. </div><div><br /></div><div>Magaling ang pagganap nina Cherry Pie Picache at Bembol Roco bilang mag-asawang naghahanap lamang ng munting ligaya sa gitna ng lungsod na, sa dulo ng pelikula'y wala naman talagang pakialam sa mahihirap, may anak man sila ng isda o tao.</div><div><br /></div><div>Niño</div><div>Direksiyon: Loy Arcenas</div><div>Panulat: Rody Vera</div><div><br /></div><div>Inaakala ko'y isang pangkaraniwang kuwento ang maaasahan sa "Niño". Kuwento ng isang upper-class na pamilyang nawala na ang ningning at katayugan ng posisyon sa lipunan? Parang hindi kaengga-engganyo lalo na't sanay ka sa melodrama sa TV na puno ng mga eredero't erederang tauhan na umiibig sa mga katulong. Hindi. Walang ganito sa "Niño". </div><div><br /></div><div>May malinaw na agwat sa pagitan ng mga henerasyon dito sa pelikula. Ang mga nakatatanda, sina Celia (Fides Cuyugan Asensio) at Gaspar (Tony Mabesa), ay inaasam pa ring ang pagbabalik sa kadakilaan ng kanilang angkan. Si Celia'y isang soprano at naging tanyag na mangangawit sa opera ng Pilipinas. Si Gaspar naman ay isang dating congressman na hindi nakabalik sa poder mula nang kalabanin si Marcos. Ibang-iba ang kanilang mga anak. Si Mombic (Arthur Acuña) ay anak ni Celia. Lumipat na siya sa Davao ngunit dahil sa pagbagsak ng negosyo'y napilitang bumalik sa Maynila upang asikasuhin ang kanyang papeles papuntang Dubai. Si Merced (Shamaine Buencamino) ay lesbianang kapatid ni Mombic at ang naiwan sa piling nina Celia at Gaspar. Si Merced ang nagmistulang tagapamahala ng kanilang mansiyon at ng natitira nilang kayaman. Si Raquel naman, anak ni Gaspar, ay matagal nang nasa Amerika na bumalik lamang upang harapin ang krisis na nangyari matapos magkasakit ng kanyang ama. Ang sumunod na henerasyong ito'y wala nang bahid ng ilusyon na babalik pa sa dati ang kanilang angkan. Sapat na sa kanilang mangibang bayan (Mombic, Raquel) o magkaroon ng bagong buhay na wala sa ilalim ng anino ng matandang bahay (Merced).</div><div><br /></div><div>Humahanga ako sa galing ng iskript na nilikha ni Rody Vera. Puno ito ng katatawanan ngunit may karampatang bigat. Puno rin ng kabig at pagliko na bagaman maaaring inaasahan na'y nakakukuha pa rin ng reaksiyon mula sa manonood. Puno rin ng siste ang mga dialogo'y eksena na marahil ay marka ng kanyang taon ng karanasan ng pagiging mandudula.</div><div><br /></div><div>Dalawang simbolo ang nakikita sa loob pelikula: ang matandang bahay at ang Santo Niño. Umiikot talaga ang kuwento ng pelikula sa realidad kung ano ang gagawin sa lumang bahay pagkamatay ni Gaspar, ang may-ari nito. Ibebenta ba ito o hahayaang tirhan pansamantala ni Celia? Simboliko ang matandang bahay ng nakaraan at mismong hinaharap ng mga tauhan. Kakapit ba sa nakaraan o bibitiwan ba ito't harapin ang hinaharap? Sa ganito'y magkakawing ang matandang bahay sa Santo Niño. Noong bata si Mombic ay muntik na siyang mamatay dahil sa meningitis at iniuugnay ang milagroso niyang pagkaligtas mula sa sakit sa debosyon ni Celia sa Santo Niño. Ipinagsuot pa noon ni Celia si Mombic ng damit ng Santo Niño. Nang magkasakit si Gaspar, suot ni Antony (Jhizhelei Deocareza), anak ni Mombic, ang damit ng Santo Niño at tumatag sa isip ni Celia na gagaling si Gaspar sa tulong ni Antony na naging Santo Niño. At iyon nga ang madalas na kinakatawan ng Santo Niño, bagong buhay at pag-asa. Ngunit muling pagbangon ng angkan o bagong buhay na hinaharap ang bagong tadhana ay dulo lamang talaga ng pelikula ilalahad. </div><div><br /></div><div>Busong</div><div>Direksiyon: Auraeus Solito</div><div><br /></div><div>Sa kabuua'y kuwento ito ni Punay (Alessandra de Rossi) at ng kanyang kapatid na si Angkarang (Rodrigo Santikan). Ipinanganak na puno ng sugat sa katawan si Punay at binubuhat ni Angkarang ang kanyang kapatid habang naglalakbay sa mga kapuluan ng Palawan ng isang manggagamot na makagagamot kay Punay. Sa paglalakbay na ito'y pagtatagni-tagniin ni Solito ang iba't ibang kuwento tungkol sa Palawan. </div><div><br /></div><div>Sa mga iba't ibang naratibong bumubuo sa "Busong", paulit-ulit ang tema ng pagkawala at paghahanap sa tadhana at ang dahilan ng busong. Sa kuwento ni Ninita (Bonivie Budao) at Tony (Walter Arenio), ang tradisyunal na relasyon na mayroon sa pagitan ng tao'y nawala dahil sa pagsasamantala nila sa kalikasan (isang tagaputol ng kahoy Tony). Sa kuwento naman ng mangingisdang Palawanon (Dax Alejandro), nakaharap niya ang isang banyagang kumamkap sa islang matagal na nilang pinangingisdaan. Sa kuwento naman ni Aris (Clifford Banagale), muli siyang bumabalik sa kanyang iniwanang lahi/kultura ng Palawan. </div><div><br /></div><div>Pinaaalalahanan sa akin ng "Busong" ang mga pelikula ni Apichatpong Weerasethakul bagaman malinaw para sa akin na may pagtatangka ng lumikha ng sariling lohika si Solito pagdating sa sinematikong naratibo na ibang-iba sa pangtatangka ni Weerasethakul. Nagtatagisan ang pagkasira ng kalikasan at tradisyon sa oportunidad na binubuksan ng kapitalismo at modernidad. Ngunit maaaring may pag-asa pa sa pagbalik sa kultura (sa kasong ito, sa kulturang Palawanon ni Solito). Sa pagsusuri ni <a href="http://twitchfilm.com/reviews/2011/07/cinemalaya-2011-busong-review.php">Oggs Cruz</a>, tila ito nga ang nais gawin ni Solito, isang pagpupugay sa isang tila namamatay na kultura. </div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-39647460469085458632011-05-24T17:26:00.006+08:002011-05-26T16:11:54.175+08:00Mga Natagpuan sa Aklatan<p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" style="font-family: Georgia, serif; font-size: 16px; line-height: normal; "></span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span" ><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span">Pansamantala akong nagsaliksik sa Rizal Lib noong Martes. Wala lang. Pahinga sa pagtsetsek ng mga kung ano-ano. Nakatagpo ako ng anim na abstract entries ng mga artikulo't pananaliksik na co-author ang lolo ko, si Ciriaco Celino. Siyempre hindi ako sigurado kung siya nga iyan pero, isip ko naman, ilan bang Ciriaco Celino ang nabuhay noon na isang entomologist? Parang kaunti. Noong i-google ko ang kanyang pangalan, isang entry lang ang lumabas at ito'y isang PDF copy ng isang USAID itinerary noong 1971 na inililista ang kanyang pangalan bilang isa sa mga taong binisita ng grupo para sa kanilang pananaiksik. Nakatutuwa lang isiping may isinulat siya noon na maaari kong balikan kahit na magkaibang-magkaiba kami ng larangan ng pag-aaral. </span></span><span class="Apple-style-span">Sabi ni Mama, maraming mga pagsasaliksik ag inilathala ni Lolo. Sa kasamaang palad, nawala na ang mga dokumentong pagmamay-ari ni Lolo nang ayusin ang bahay namin sa San Pablo. At mukhang kalingkingan lamang ito ng kabuuang pananaliksik ni Lolo na ginawa niya sa buong buhay niya. </span><span class="Apple-style-span">Kaya lang, nang hanapin ko na ang mismong mga artikulo na kasama si Lolo, walang kopya ang Rizal Lib ng mga mismong mga journal na pinaglathalaan ng mga iyon. Kailangan ko pang pumuntang UP Library. Heto ang mga nakita ko:</span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" ><br /></span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" > </span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" >Studies on insect transmission of the tristeza virus in the Philippines. Ciriaco S. Celino, Dante R. Panaligan and Urbano V. Molino, <em style="line-height: 16px; ">Philippine Journal of Plant Industry, </em>2nd Quarter 1966, vol. 31, no. 2, p 89-93</span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" ><br /></span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" > </span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" >Studies on the field control of Diaphorina citri, kuway. Progress Report I. Ciriaco S. Celino and Urbano V. Molina. <em style="line-height: 16px; ">Animal Husbandry and Agricultural Journal</em>, March 1971, vol. 6, no. 3, p. 23-24.</span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" ><br /></span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" > </span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" >Study on the control of citrus fruitfly [Dacus dorsali, var. occipitalis (Bezz.)] by annihilating the male population with the use of methyl eugenol as attractant. Ciriaco S. Celino and Dante Panaligan. <em style="line-height: 16px; ">Animal Husbandry and Agricultural Journal</em>, July 1970, vol. 5, no. 7, p. 32-33.</span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" > </span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" >Gross morphology of parasite associated with citrus psylla, (Diaphorina citri kuway). Dante R. Palaginan and Ciriaco S. Celino. <em style="line-height: 16px; ">Animal Husbandry and Agricultural Journal</em>, March 1973, vol. 8, no. 3, p. 10.</span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" ><br /></span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" > </span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" >Biology and control of citrus psylla, Diaphorina citri kuway, in the Philippines (Homoptera: Psyllidae). Dante R. Panaligan, Ciriaco S. Celino and Urbano V. Molina. <em style="line-height: 16px; ">Animal Husbandry and Agricultural Journal</em>, Jan. 1973, vol. 8, no. 1, p. 20-21.</span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" ><br /></span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" > </span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" >Studies on the ecology of Diaphorina citri kuway in Batangas. Ciriaco S. Celino and Dante R. Palanigan. <em style="line-height: 16px; ">Plant Industry Digest</em>, July-August 1975, vol. 38, p. 4-5, 18-19, 30-31.</span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" ><br /></span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" > </span></span></p><p style="line-height: 16px; margin-top: 0px; margin-right: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; padding-top: 0px; padding-right: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; "><span class="Apple-style-span"><span class="Apple-style-span" >Pamagat pa lang, nosebleed na. </span></span></p><p></p>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-8585363814110811322011-03-05T15:23:00.003+08:002011-03-05T16:06:14.609+08:00Rebyu: Senior YearSenior Year<div>Direksiyon at Panulat ni Jerrold Tarrog</div><div><br /></div><div>Kailangan ng isang munting pasintabi: napanood ko ito nang libre noong ika-2 ng Marso sa SM Megamall, matapos magyaya si Camille, co-fellow ko noong 6th ANWW, na manood kami kasi nakakuha siya ng libreng mga ticket. At hiling din lang daw para sa kapalit na libreng ticket ay i-blog ang pelikula. Bahagi na rin ito marahil ng promotion ng pelikula sa napipinto nitong pagpapalabas simula sa ika-9 ng Marso.</div><div><br /></div><div>Isa itong pelikula tungkol sa huling taon ng isang batch ng St. Fredrick's Academy. At bilang isang pelikula tungkol sa high school, nariyan na ang ilang mga inaasahang tema: INTRAMS, college entrance tests, pagkakaibigan, pag-iibigan, isyung pangkasarian, problema sa pamilya, "ano na pagkatapos ng high school?". Maraming mga tauhan, sampung estudyanteng tauhan kasama na ang ilang mga guro, kaya't pagminsa'y parang ang bilis ng daloy ng mga pangyayari dahil kailangang bigyang-tuon ang bawat grupo ng mga magkakaibigan. Hindi rin maiwasan pag minsan na sumalalay ang pelikula sa ilang mga stock o isteryotipong tauhan. Ngunit lampas sa mga ito, hindi ko maikakaila ang dating at appeal ng pelikula. Mainam ang balanse nito ng pagpapatawa at pagbibigay ng drama sa buhay ng tauhan at sigurado akong matutuwa ang mga manonood sa pelikula dahil, bagaman may mga cliche at isteryotipo, sasabihin nilang, "Oo, ganoon nga ang high school."</div><div><br /></div><div>May dalawang malinaw na target audience para sa pelikula: ang mga kasalukuyang mag-aaral sa high school at ang mga nagtapos na't isang alaala na lamang ang high school. Maraming eksena sa pelikula ang umikot sa matatandang bersiyon ng mga tauhang nasa high school. Muli silang nagkita-kita dahil sa kanilang reunion. Dito ako marahil tunay na nasasayangan sa pelikula dahil hindi lubos na nagamit ang pagmumuni ng mga tauhang tumanda upang suriin ang nakaraan. Hindi sila naging lubos na foil para sa kanilang mas batang sarili. Pagminsan nga'y nagiging dating sa akin ng mga eksenang ito'y mga transitional device lang ang mga ito para magkaroon ng "flashback" o di kaya'y para ipaalam sa manonood kung ano na nga ba ang nangyari sa kanila tulad ng isang "flashforward". O baka naman sobra-sobra nang hilingin ang napakaradikal na pamamaraan ng pagsasalaysay sa isang pelikula na gusto lang naman talagang ilahad ang isang sandali sa buhay ng isang grupo ng mga tauhan. Na ang pamagat naman talaga ng pelikula ay "Senoir Year" at hindi "Reunion". </div><div><br /></div><div>Sa lahat-lahat, isa itong pelikulang magugustuhan ng maraming mag-aaral ngunit marahil ay ikababagot ng ilang ng nagtapos na dahil hindi sila mag-ugnay sa isang pelikulang hindi naman talaga ginawa para sa kanila. </div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-5069809665609106412011-03-05T15:05:00.002+08:002011-03-05T15:16:15.223+08:00Para sa mga estudyante ko ng Fil 12<p class="MsoNormal">Para sa dagdag na impormasyon sumangguni lamang sa :</p><p class="MsoNormal"><span class="apple-style-span"><span style="color:black;mso-bidi-font-weight:bold">Kate L. Turabian, <i style="mso-bidi-font-style:normal">A manual for writers of research papers, theses, and dissertations : Chicago style for students and researchers, 7<sup>th</sup> edition</i>. Nirebisa nina Wayne C. Booth, Gregory G. Colomb, Joseph M. Williams, at ng University of Chicago Press editorial staff.</span></span> <span style="color:black">Chicago : The University of Chicago Press, 2007</span>.</p><p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><br /></span></b></p><p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">BIBLIOGRAPIYA/TALASANGGUNIAN<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l0 level1 lfo1;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Iayos ang bawat tala/entri batay sa pagkakasunod-sunod </span><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">ng apelyido batay sa alpabeto<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;mso-line-height-alt:10.0pt; text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l0 level1 lfo1;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Kung mahaba ang nilalaman ng tala/entri, kailangang </span><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">ipasok ng 5 espasyo batay sa naunang linya bago idugtong ang susunod na impormasyon.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Hal.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Mojares, Resil. </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">Origins and Rise of the Filipino Novel: A Generic Study of the Novel Until 1940</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. <span style="mso-tab-count:1"> </span>Quezon City: University of the Philippines Press, 1983.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l1 level1 lfo2;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Hindi laktawan para sa nilalaman ng tala/entri<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l1 level1 lfo2;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Laktawan para sa paghihiwalay ng bawat tala/entri<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l1 level1 lfo2;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Kung higit sa iisang akda ang ginamit mula sa isang </span><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">awtor, ayusin ang mga akda batay sa pamagat, at gumamit ng blangko sa halip na ulitin ang pagtatala ng pangalan ng mga may-akda.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Hal.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Mojares, Resil. </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Origins and Rise of the Filipino Novel: A Generic Study of the Novel Until 1940</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">. Quezon City: University of the Philippines Press, 1983.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">__________. </span><i><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Waiting for Mariang Makiling: Essays in Philippines Cultural History</span></i><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">. Quezon City: Ateneo de Manila University Press, 2002.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">1.Aklat na may iisang may-akda/awtor<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan. </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Hal.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Mojares, Resil. </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Origins and Rise of the Filipino Novel: A Generic Study of the Novel Until 1940</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">. Quezon City: University of the Philippines Press, 1983.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">2. aklat na isinulat iisang may-akda; at isinalin<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan. </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. Isinalin ni pangalan ng tagasalin. Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">3. aklat na may 2 o tatlong may-akda<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan ng unang may-akda at buong pangalan </span><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">ng isa pang awtor. <i>Pamagat ng Aklat</i>. Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">4. aklat na may higit sa 3 may-akda <o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan at iba pa. </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">5. aklat na may patnugot<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan ng patnugot, pat. </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">6. aklat na may higit sa 3 patnugot<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan ng patnugot at iba pa, pat. </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma">. Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">7. Journal na may pahinang nakabatay sa magkakasunod na </span></b><b><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma">isyu sa buong taon<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan. “Pamagat ng isyu/artikulo.” </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng journal</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">. Bilang ng isyu (taon): pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">8. magasin na gumagamit ng petsa kaysa isyu o tomo/volume<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan. “Pamagat ng isyu/artikulo,” </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng magasin,</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"> petsa buwan taon, pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">9. artikulo mula sa online database (hal. JSTOR at EBSCO)<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan. “Pamagat ng artikulo.” </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng journal</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. Bilang ng isyu (taon): pahina, URL (nakuha noong petsa)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">10. artikulo mula sa isang magasin sa internet<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan. “Pamagat ng artikulo,” </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng magasin,</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"> petsa buwan taon, URL (nakuha noong <span style="color:red">petsa</span>)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">11. aklat mula sa internet<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan. </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon na pagkakalimbag. Pamagat ng website, URL (nakuha noong <span style="color:red">petsa</span>)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in"><b>12. website na may awtor, pamagat, serye, tagapaglimbag, at petsa<o:p></o:p></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.5in;mso-line-height-alt: 10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Apelyido, Pangalan. “Pamagat ng Artikulo.” </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Serye</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. Tagapaglimbag. Pamagat ng website, URL (nakuha noong <span style="color:red">petsa</span>)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">TALABABA<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l2 level1 lfo3;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Piliin ang “continuous” na pagbibilang ng talababa imbes na umuulit ang bilang “1” sa bawat pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l2 level1 lfo3;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Siguraduhing higit na maliit ang mga titik ng talababa kaysa sa laki ng titik para sa nilalaman ng papel.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l2 level1 lfo3;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Nakapasok ang unang linya kumpara sa susunod na linya ng nilalaman ng iisang tala sa talababa.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l2 level1 lfo3;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Gamitin ang unang tala sa unang beses na pagtukoy o pagbanggit. <o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Hal.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>1</sup>Resil Mojares,</span><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Arial; mso-bidi-font-family:Arial"> </span><i><span style="font-size:10.0pt; mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Origins and Rise of the Filipino Novel: A Generic Study of the Novel Until 1940</span></i><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. (Quezon City: University of the Philippines Press, 1983), 32.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l3 level1 lfo4;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Kung mula pa rin sa naunang sanggunian ang tala ngunit sa ibang pahina, gamitin ang sumusunod:<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>2</sup>Ibid., 43.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l4 level1 lfo5;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Kung mula sa parehong akda at pahina, gamitin ang sumusunod:<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>3</sup>Ibid.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l5 level1 lfo6;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Kung nasingitan ng isang ibang sanggunian at nagkataong muling gagamitin ang naunang sanggunian, gamitin ang apelyido ng may-akda ng sangguniang pinagkunan ng tala.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Hal.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>4</sup>Resil Mojares,</span><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Arial; mso-bidi-font-family:Arial"> </span><i><span style="font-size:10.0pt; mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Origins and Rise of the Filipino Novel: A Generic Study of the Novel Until 1940</span></i><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. (Quezon City: University of the Philippines Press, 1983), 32.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>5</sup>Jovita Castro , pat. Antolohiya ng mga Panitikang ASEAN: Mga Epiko ng Pilipinas. (Manila: Nalandangan, Inc., 1986), 44.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>6</sup>Mojares, 55.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>7</sup>Castro, 77.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l6 level1 lfo7;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Kung mula sa parehong akda ang susunod na talababa ngunit nasa bagong pahina, banggitin ang apelyido ng may-akda at pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><sup><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span>8</span></sup><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">Mojares, 55.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>9</sup>Ibid.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span>(next page)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>10</sup>Mojares, 55.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>11</sup>Ibid.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="line-height:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="font-size:10.0pt;mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left:.5in;text-indent:-.25in;mso-line-height-alt: 10.0pt;mso-list:l7 level1 lfo8;tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><!--[if !supportLists]--><span style="font-size:9.0pt;font-family:Wingdings;mso-fareast-font-family:Wingdings; mso-bidi-font-family:Wingdings"><span style="mso-list:Ignore">l<span style="font:7.0pt "Times New Roman""> </span></span></span><!--[endif]--><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Iba pang gamit ng talababa:<o:p></o:p></span></p> <ol style="margin-top:0in" start="1" type="1"> <li class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;mso-list:l8 level1 lfo9; tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">pagbibigay ng depinisyon<o:p></o:p></span></li> <li class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;mso-list:l8 level1 lfo9; tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">pagbibigay ng trivia/dagdag impormasyon<o:p></o:p></span></li> <li class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;mso-list:l8 level1 lfo9; tab-stops:.5in;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">pagbibigay ng pasintabi/komentaryo<o:p></o:p></span></li> </ol> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">1.Aklat na may iisang may-akda/awtor<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>8</sup>Buong Pangalan, </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. (Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag), pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">2. aklat na isinulat iisang may-akda; at isinalin<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>9</sup>Buong Pangalan, </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. Isinalin ni pangalan ng tagasalin. (Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag), pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">3. aklat na may 2 o tatlong may-akda<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>10</sup>Buong ng unang may-akda at buong pangalan </span><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma">ng isa pang awtor. <i>Pamagat ng Aklat</i>. (Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag), pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">4. aklat na may higit sa 3 may-akda <o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>11</sup>Buong Pangalan et al, </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. (Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag), pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">5. aklat na may patnugot<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>12</sup>Buong Pangalan ng patnugot, pat. </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">. (Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag), pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">6. aklat na may higit sa 3 patnugot<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><sup><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span>13</span></sup><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">Buong Pangalan ng patnugot et al, pat. <i>Pamagat ng Aklat</i>. (Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag), pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">7. Journal na may pahinang nakabatay sa magkakasunod na </span></b><b><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">isyu sa buong taon<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>14</sup>Buong Pangalan, “Pamagat ng isyu/artikulo.” </span><i><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng journal</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">. Bilang ng isyu (taon): pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">8. magasin na gumagamit ng petsa kaysa isyu o tomo/volume<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>15</sup>Buong Pangalan, “Pamagat ng isyu/artikulo,” </span><i><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng magasin,</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"> petsa buwan taon, pahina.<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">9. artikulo mula sa online database (hal. JSTOR at EBSCO)<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>16</sup>Buong Pangalan, “Pamagat ng artikulo.” </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng journal</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">. Bilang ng isyu (taon): pahina, URL (nakuha noong <span style="color:red">petsa</span>)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">10. artikulo mula sa isang magasin sa internet<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>17</sup>Buong Pangalan, “Pamagat ng artikulo,” </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng magasin,</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"> petsa buwan taon, URL (nakuha noong <span style="color:red">petsa</span>)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><b><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial">11. aklat mula sa internet<o:p></o:p></span></b></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma"><o:p> </o:p></span></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>18</sup>Buong Pangalan, </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Aklat</span></i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma;mso-bidi-font-family: Tahoma">. (Lungsod na pinaglimbagan: Palimbagan, taon ng pagkakalimbag): pahina, Pamagat ng website, URL (nakuha noong <span style="color:red">petsa</span>)<o:p></o:p></span></p> <p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal"><b>12. website na may awtor, pamagat, serye, tagapaglimbag, at petsa<o:p></o:p></b></p> <p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p> <p class="MsoNormal" style="mso-line-height-alt:10.0pt;text-autospace:ideograph-numeric"><span style="mso-fareast-font-family:Arial;mso-bidi-font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"> </span><sup>19</sup>Buong Pangalan, “Pamagat ng Artikulo.” </span><i><span style="mso-fareast-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma">Pamagat ng Serye</span></i><span style="mso-fareast-font-family: Tahoma;mso-bidi-font-family:Tahoma">. Tagapaglimbag. Pamagat ng website, URL (nakuha noong <span style="color:red">petsa</span>)<o:p></o:p></span></p>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-19792504247264165262011-02-25T20:24:00.002+08:002011-02-26T13:05:34.090+08:00Six Memos for the Next Millennium<div>Six Memos for the Next Millennium</div><div>Italo Calvino, salin ni Patrick Creagh</div><div>Vintage International</div><div>1993</div><div><br /></div><div>Isa sa mga huling akdang sinulat ni Italo Calvino bago siya mamatay, tila isang mainam na pamamaalam ang “Six Memos for the Next Millennium”. Bagaman hindi niya natapos ang anim na lecture na pinlano niyang isulat para sa Charles Eliot Norton Lectures, nanatiling isang ideya lamang ang huling sanaysay na pinamagatang “Consistency”, sapat na ang limang natapos niya upang ipakita ang mga pinahahalagan niya bilang isang manunulat.</div><div><br /></div><div>Bagaman maikli lamang ang bawat sanaysay, tigib ang mga ito ng mga ideya ni Calvino kung ano ba dapat ang pahalagahan ng mga manunulat sa darating na milenyo at, sa madaling salita, kung ano ang pinahahalagahan niya. Subalit bagaman binabanggit niya ang ilan niyang mga akda sa pagtalakay sa mga pagpapahalagang ito, sekundaryo lamang ang ito sa pagtalakay ng mga akda ng ibang manunulat na kanyang tinalakay. Sa limang sanaysay na ito’y lumilikha si Calvino ng isang personal na kanon bukod pa sa personal na poetika. </div><div><br /></div><div>Bagaman may mga pagpapahalagang itinatanghal ang bawat sanaysay tulad ng “Lightness,” “Quickness”, “Exactitude”, “Visibility” at “Multiplicity”, hindi nakakaiwas si Calvino sa pagtalakay sa mga kabaligtaran ng mga bawat pagpapahalaga na ito. Ngunit sa halip na pagtapatin bilang simpleng binary opposites ang kabaligtaran sa pinahahalagahang katangian, malinaw na ipinakikita na kakikitaan din ng kabaligtaran sa mismong pinahahalagahang katangian ng panitikan. Halimbawa, mahalaga ang kabigatan upang maabot ang kagaanan at vice versa. Gayundin, inililista ni Calvino ang mga manunulat na pinihahalagahan niya, mula klasikong panahon tulad nina Ovid at Lucretius, mula sa Italya tulad nina Boccaccio, Giacomo Leopardi, Cyrano de Bergerac, Dante, Cavalcanti, Leonardo da Vinci at Carlo Emilio Gadda, at mga manunulat ng panahong moderno tulad nina Jorge Luis Borges, Goethe, Gustave Flaubert, James Joyce, Robert Musil, Thomas Mann at Marcel Proust. Ilan lamang ang mga manunulat na ito ang nililingon ni Calvino bilang kanyang pamantayan at panandang bato.</div><div><br /></div><div>Sa limang sanaysay, pinakatumalab sa akin ang sanaysay na “Multiplicity” dahil binigyang-titik ni Calvino ang mga personal ko ring pinaniniwalaan tungkol sa panitikan at lalong-lalo na sa pagsusulat. Ang ideal ng nobela, para kay Calvino, ay ang pagtatangka nitong abutin pinakasukdulan lalo na sa pagtatangkang sakupin ang lahat-lahat. Ani Calvino, “Overambitious projects may be objectionable in many fields, but not in literature. Literature remains alive only if we set ourselves immeasurable goals, far beyond all hope of achievement.” (112) Hindi ito nalalayo sa paboritong kong quote mula kay William Faulkner, “All of us failed to match our dream of perfection. So I rate us on the basis of our splendid failure to do the impossible.” Kung kay Faulkner ay “splendid failure” ang isang ambisyosong proyekto, kay Clavino nama’y may posibilidad ng kawalan ng katapusan. Makikita ito sa mga obra nina Musil, Proust at Flaubert. Tinatangka ng mga akda nina Musil, Proust at Flaubert na ipaloob ang kani-kanilang pagkakaunawa ng totalidad. </div><div><br /></div><div>Kaugnay ng kawalan ng katapusan sa pagkakalarawan ni Calvino sa nobela bilang isang encyclopedia subalit iba ang nobela sa pangkaraniwang encyclopedia na nababasa natin. Ani Calvino, </div><div><br /></div><div><blockquote>What tends to emerge from the great novels of the twentieth century is the idea of an open encyclopedia, an adjective that certainly contradicts the noun encyclopedia, which etymologically implies an attempt to exhaust knowledge of the world by enclosing it in a circle. But today we can no longer think in terms of a totality that is not potential, conjectural, and manifold. (116)</blockquote></div><div><br /></div><div>Sa madaling salita, tinatangka ng nobelang paloobin ang totalidad subalit malay din ang nobela sa potensiya ng lahat-lahat. Sa personal na poetika, ito ang nais kong abutin sa aking mga sinusulat ngayong akda, kasama na dito ang prinoyekto ko sa aking thesis na ngayo’y pinalalawig ko sa pagtatangka kong ihanda ito sa paglalathala nito. Nais kong ipaloob ang lahat-lahat sa aking mga proyekto. Pagbigyan lang sana ako ng oras para gawin ang lahat-lahat ng ito. </div><div><br /></div><div>Magtatapos ako sa pagsipi sa pasintabi ni Calvino tungkol sa pagsulat ng ganitong uri ng ambisyosong paglikha. Iniisip na niya ang posibleng pagbatikos ng mga tao na ang ganitong uri ng pagsulat ay mabubura’t mawawala ang sarili. Subalit pasintabi ni Calvino, </div><div><br /></div><div><blockquote>Think what it would be to have a work conceived from outside the self, a work that would let us escape the limited perspective of the idividual ego, not only to enter into selves like our own but to give speech to that which has no language, to the bird perching on the edge of the gutter, to the tree in spring and the tree in fall, to stone, to cement, to plastic... (124)</blockquote></div><div><br /></div><div>Ito ang halaga ng panitikan, ang lumagpas mula sa sarili. Ang hanapin ang kabuluhan hindi lamang mula sa katulad natin kundi sa mga bagay na malayong-malayo sa atin. Hindi ito malayo sa sinabi ni Aristoteles sa kanyang pagtatanggol sa panitikan, na ang panitikan ay isang pagtatangkang ipakita ang mga posibilidad. Marahil ito ang dahilan kung bakit mas interesado akong magsulat ng katha sa halip na sanaysay, lalong-lalo na ang personal na sanaysay. Gusto kong hanapin ang posibilidad, at hindi nalalayo na ito rin ang hinahanap ni Calvino hanggang sa mga huling sandali niya sa buhay. </div><div><br /></div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-20399549397605659362011-02-23T10:42:00.003+08:002011-02-23T10:57:52.824+08:00Break, Blow, Burn<div><i>Break, Blow, Burn</i></div><div>Camille Paglia</div><div>Vintage Books, 2005</div><div><br /></div><div>Simple lang naman ang buong proyekto ng “Break, Blow, Burn”: ibalik sa sentro ng kamalayan ngakademya, maging ng taumbayan, ang panulaan. Ani Camille Paglia,</div><div><br /></div><div><blockquote>Poststructuralism and crusading identity politics led to the gradual sinking in reputation of the premiere literature departments, so that by the turn of the millennium, they were no longer seen even by the undergraduates themselves to be where the excitement was on campus. (ix)</blockquote></div><div><br /></div><div>Mahalaga ang tula, lalo na ang pagbabasa ng tula, upang bigyan ng kakayahan ang mga mambabasa ng talas ng pag-iisip at sensitibidad ng pandama. Ito ang nawawala sa kasalukuyang kalagayan ng akademya sa Amerika at ito ang suliranin na nakikita ni Paglia doon. Bagaman iba ang konteksto ng akademya ng Amerika sa Pilipinas, hindi malayo ang mga problema na kinakaharap ni Paglia sa problemang kinakaharap ng mga paaralan sa Pilipinas lalo na sa pagtatanong sa estado ng humanidades sa mga kolehiyo. </div><div><br /></div><div>Bukod pa sa pagtatanghal sa panulaan bilang sentro ng kultura, ninanais din ni Paglia na lumikha ng kanyang sariling kanon ng panulaan. Bagaman mapapansin sa sipi kanina ng naikita ni Paglia na masamang dulot ng masyadong pagtuon sa politika at ideolohiya sa pag-aaral ng panitikan at kultura, inaangkop niya ang mga ito para sa kanyang sariling paglikha ng kanon. May ilang akdang African-American at akdang sinulat ng mga babae ang kanyang binigyang-pansin. Maging sa mismong pagbabasa niya’y hindi nawawala ang kamalayan ni Paglia sa historikal at politikal na konteksto na pinanggagalingan ng mga tula’t makatang nagsulat ng mga tula. </div><div><br /></div><div>Isa ring sagot ang librong ito sa, para kay Paglia, na kagulat-gulat na kalagayan ng panulaan sa Amerika. Sa kasalukuyan, ang unti-unti nang nawawala sa kamalayan ng mga makata ang pagpapahalaga sa nag-iisang tulang matatag at tigib sa kahulugan. Higit na raw pinahahalagahan ang buong panulaan ng isang makata. Isa ito marahil pasaring sa mga postmodernong makata. Wala raw ambisyon ang mga makata ngayon. (xii) Subalit maitatanong kung pareho lang ba ang konsepto ng ambisyon ni Paglia sa mga postmodernong makata? Malinaw na hindi. Para kay Paglia, higit na lumilitaw ang henyo ng isang makata sa isang siksik na tula kumpara sa pagpapamalas nito sa kalipunan ng mga tula ng isang makata.</div><div><br /></div><div>Sa mismong mga pagbasa ni Paglia, bagaman maninipis lamang ang mga ito, tigib ang mga ito ng pagkakaunawa sa mga tulang sinuri. At kahit na maninipis, sapat na ang pagtalakay ni Paglia upang higit na palawakin ang pagkakaunawa ng mambabasa o, kung mayabang kang iskolar/kritiko, malugod na naisip mo na ang naisip ni Paglia. </div><div><br /></div><div>Matalino ang libro sa pag-unawa sa mga tula bagaman hindi ipinamumukha sa mambabasa ang kamangmangan nito sakaling hindi niya maunawaan ang tulang sinusuri. Ginagabayang pautay-utay ni Paglia ang mambabasa upang makarating ito sa pagkaunawa. </div><div><br /></div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-17633248622490233062011-01-24T14:18:00.002+08:002011-01-24T14:28:04.319+08:00Pangarap at Bangungot sa Kotse<div>Simboliko ang mga kotse bilang tanda ng mobilidad, binibigyan ng kakayahan ang may-ari nito upang makarating sa kahit saang gustuhin nila. Hindi na kailangang magsiksikan sa MRT o LRT. Hindi na kailangang mainitan at mausukan sa mga dyip at traysikel. Hindi na kailangang sumakay sa mamahalin (kumpara sa dyip at MRT/LRT) na taxi. Sa kay ng iyong sariling kotse, kailangan mo na lang magsiksikan sa nagsisikip na mga kalye. </div><div><br /></div><div><a href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/8141690.stm">Ang Tsina ang pinakalumalagong bansa pagdating bentahan at bilihan ng kotse at inunahan na ang US bilang pangunahing domestic buyer ng kotse noong 2008.</a> Iniuugnay ang paglagong ito dahil sa lumalagong middle class at ekonomiya ng Tsina. Tinitingnan sa Tsina, maging sa ibang mga bansa tulad sa Pilipinas, ang pagkakaroon ng kotse bilang isang status symbol. Mataas ang tingin sa Tsina ng mga kotseng may tatak ng isang US car company. <a href="http://www.ft.com/cms/s/0/b0a22c36-fa33-11de-beed-00144feab49a.html#axzz1BvmvyYXY">Tinitingnan nga ng mga US car companies ang merkado ng Tsina bilang posibleng magsasalba sa kanila mula sa pagkalugi</a> (<a href="http://economicpopulist.org/content/gm-offshore-outsourcing-us-jobs">na ikinadidismaya ng mga politiko ng US dahil sa bilyon-bilyong ipinasok sa mga kumpanya'y pinipili ng mga car companies na sa Tsina mag-expand sa halip na sa US</a>). Sa Pilipinas ngayon, wala namang kakaibang pagtingin sa mga brand ng kotse. Ang mahalaga'y mayroon kang kotse. </div><div><br /></div><div>Paano ba maaaring unawain ang sensational na pagtrato ng kamakailang pagnanakaw ng mga kotse, pangingidnap at kalauna'y pagpatay sa mga may-ari ng mga kotse? At bakit kotse ang pinili ng mga sindikatong ito? Ano ang ipinakikita ng mga balitang ito ang kabuuang kamalayan ng Filipino para sa kotse?</div><div><br /></div><div>Kung tutuusin, hindi marahil malalagay sa headline ang mga carnapping kung wala itong kasamang pagpatay. <a href="http://www.philstar.com/Article.aspx?articleId=649719&publicationSubCategoryId=64">Pinaniniwalaan na isang malawakang sindikato ang carnapping sa Pilipinas na maaaring bahagi ang ilang tauhan ng LTO.</a> Malaking negosyo ang carnapping dahil malaki ang demand para sa kotse. At maaari itong tingnan bilang isang walang katapusang pag-ikot dahil hangga't may pagkahumaling ang mga tao sa kotse, hindi mawawala ang kriminal na aktibidad upang mapuno ang tila fetisismo para sa kotse. </div><div><br /></div><div>Ipinamumulat ng mga krimeng ito sa sariling fantasya ng Filipino para sa kotse. Inaatake ng mga krimeng ito ang pangarap na inaasam ng maraming Filipino, lalo na ang gitnang uring Filipino. Inaatake nito ang mga imahen ng kotse na makikita sa mga komersiyal para dito. Una'y inaatake ang imahen nito bilang pangalawang tahanan para sa pamilya (makikita ito sa komersiyal ng mga van na kotse na pamilya ang target market), isang behikulong mangangalaga sa mga bata sa kanilang paghatid at pagsundo sa iba't ibang lugar. Pangalawa'y inaatake ang imahen ng kotse bilang behikulo ng pakikipagsapalaran (makikita ito sa mga sports car at maging sa mga off-road na mga kotse), isang behikulo na nagbibigay sa may-ari nito ng kapangyarihan ng bilis o ng kakayahang magtungo sa mga lugar kung saan hindi madaling makapupunta ang pangkaraniwang mga kotse. Sa harap ng mga krimeng ito, hindi ligtas ang kahit sino man sa krimen. Hindi nakapagbigay ang kotse ng bilis upang makatakas ang mga biktima. At tanging pakikipagsapalaran na natamo ng mga biktima ay tungo sa kamay ng mga kriminal. </div><div><br /></div><div>Sa post-apocalyptic na mga pelikula ng "Mad Max", ang mga kotse'y ginawang mga sandata. Mistulang tangke o cocoon ang mga ito sa harap ng unti-unting pagkasira ng lipunan. Hindi ito imahen sa mga kotse ng mga naging kamakailang biktima ng carnapping. sunog at iniwan sa kung saang lugar. Maihahambing ang mga sunog na labi ng mga kotse na ito sa mga kotseng naaksidente bagaman mas mabigat sa damdamin ang una kaysa sa huli dahil sinadya.</div><div><br /></div><div>Ginigising tayo ng mga krimeng ito mula sa fantasya ng kotse. Na hindi lamang ang mga tumatawid ng kalye nasa palagiang peligro kundi pati ang mga nakasakay sa mga humaharurot na kotse. Hindi sapat ang mga seatbelt at airbag kung ihaharap sa bangungot ng krimen. At ito ang binibigyang-tuon ng media at sinusubaybayan natin ang balita kung saan na patungo ang lahat. </div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-79779521437003581982010-12-03T15:51:00.000+08:002010-12-03T15:52:38.104+08:00Mozart's Journey To Prague ni Eduard MorikeLungkot ang naramdaman ko pagkatapos basahin ang maikling nobelang ito ni Eduard Morike. Isinulat nang malaon nang patay si Mozart at matatag na ang kanyang reputasyon bilang dakilang kompositor, muling isinasalaysay ni Morike ang tila munting anekdota ng paglalakbay ni Mozart patungong Prague para sa unang pagtatanghal ng Don Giovanni. Inilalahad ng akda, sa loob ng 90 pahina at sa banghay (sjuzet) na tumatagal lamang ng dalawang araw, ang buhay at paghihirap ni Mozart.<br /><br />Isang madamdaming henyo ang pagkakalarawan kay Mozart. Madali siyang madala ng kanyang damdamin at pabugso-bugso kung magdesisyon. Dahil mapagbigay sa mga kaibigan, madalas siyang pagsamantalahan ng kanyang mga “kaibigan” sa pangungutang. Sa paglikha, madalas niyang napapabayaan ang kanyang pamilya at maging ang kanyang sarili, ang imahen ng tempremental artist. Hindi kumakain at hindi madaling makausap kapag lumilikha. Pero madalas ay isa siyang masayahing tao.<br /><br />Sa kabuuan ng nobela, bagaman makikisalamuha ang mag-asawang Mozart sa sirkulo ng mga maharlika ng Europa, nabubuhay sila sa panganib ng kawalan ng pera at ang pangunahing namomroblema dito ay si Gng. Mozart. Siya ang nagsisilbing rasyonal na pundasyon sa loob ng kanilang relasyon. Siya ang namamahala sa kanilang pinansiyal na kalagayan. Siya rin ang nangangarap sa isang panatag na kabuhayan. Sa paglalakbay na ito papuntang Prague, ito ang kanyang pinapangarap. Bagaman may reputasyon na si Mozart, hindi siya kumikita nang tuloy-tuloy. Sa pagtatanghal ng Don Giovanni, inaasahan ni Gng. Mozart na makapagdudulot ito ng pinansiyal na kapanatagan. Mga alok ng pagtuturo. Mga alok ng pagtatanghal ng Don Giovanni at ng iba pa niyang dula na magdudulot ng dagdag na kita.<br /><br />At sa kabuuan ng akda, ito ang lumalabas na tensiyon: ang henyong tiwalag sa mundo at isang alipin sa Musa o Paraluman na nabubuhay sa mundo ng praktikalidad at salapi. Tinitingnan si Mozart bilang isang puwersang hindi mapigilan. At sa dulo ng akda, nang pinagmumunihan ng bagong kasal na dalaga ang pambihirang gabing iyon na bumisita si Mozart sa kanilang palasyo at nagtanghal ng ilang sipi sa di pa tapos na opera ni Mozart, nauunawaan ng niya na ang tulad ni Mozart ay hindi bagay sa mundong ito. Maitatanghal niya ang kanyang henyo subalit kapalit nito’y mauupos ang kanyang pisikal na katawan. Pero hindi na mahalaga iyon. Ang mananatili’y ang kanyang sining at doon siya magiging imortal.Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-90781078190906504422010-12-03T15:48:00.001+08:002010-12-03T15:50:30.502+08:0015 Anime Characters<div class="mbl notesBlogText clearfix"><div><p><strong>The Rules: Don't take too long to think about it. Fifteen anime characters who've influenced you and that will always stick with you. List the first fifteen you can recall in no more than fifteen minutes. Tag at least fifteen friends, including me, because I'm interested in seeing what characters my friends choose.</strong></p><p>1. Eugene (Ghostfighter)</p><p>Kasi mayroon siyang raygun! Hindi na niya kailangan ng baril, daliri lang niya, weapon na!</p><p>2. Son Gokou (Dragonball)<br /></p><p>Medyo nabawasan ang pagkaastig ni Gokou kasi naputulan siya ng buntot. Noong mayroon siyang buntot, pwede siyang maging halimaw. Pero pwede pala siyang maging Super Saiyan kaya, okey lang na nawalan siya ng buntot.</p><p>3. Hanamichi Sakuragi (Slamdunk)</p><p>Tulad ni Hanamichi, naniniwala rin akong isa akong henyo.</p><p>4. Tuxedo Mask (Sailormoon)</p><p>Medyo bading ata ng pagpili kong ito. Pero, maniwala kayo sa akin, hindi ang mga Sailorgirls ang tunay na bida ng "Sailormoon", kundi si Tuxedo Mask.</p><p>5. Yaiba (Yaiba)</p><p>Kasi isa siyang samurai. At kaya niyang lumipad gamit ng kanyang sandata.</p><p>6. Kenshin Himura (Samurai X)</p><p>Kasi isa rin siyang samurai. Pero talo siya ni Yaiba kasi hindi niya kayang lumipad gamit ang kanyang sandata.</p><p>7. Lupin III (Lupin III)</p><p>Kalimutan na si Richard Gutierrez. Ito ang tunay na Lupin na dapat mapanood ng lahat. Trivia: alam n'yo bang dinerehe ni Hayao Miyazaki ang unang season at ang unang pelikula ng Lupin III?</p><p>8. Genma Sautome (Ranma 1/2)</p><p>Kasi isa siyang panda. And you don't say no to panda.</p><p>9. Vash the Stampede (Trigun)</p><p>Kasi isa siyang naglalakad na sandata.</p><p>10. Rick Hunter (Robotech/Macross)</p><p>Kasi mayroon siyang dalawang babaeng pinagpipilian. At nakasasakay siya sa isang giant robot!</p><p>11. Shinji Ikari (Neon Genesis Evangelion)</p><p>Kasi mayroon siyang dalawang babaeng pinagpipilian. At nakasasakay siya sa isang giant robot! Ang dami nga lang existential BS.</p><p>12. Richard Hartford (Daimos)</p><p>Minus points kasi wala siyang babaeng pinagpipilian (kay Erika na siya). Pero nakasasakay din siya sa isang giant robot kaya astig pa rin!</p><p>13. Cedie (Cedie)</p><p>Kasi gusto ko ring maging prinsipe. At mayroon siyang kabayo! Kabayo! (Ang bading ata ng choice na ito.)</p><p>14. Peter Pan (The Adventures of Peter Pan)</p><p>Kasi nakalilipad siya. At may higante rin siyang robot. Saan ka pa?</p><p>15. Tom Sawyer/Huckleberry Finn (Adventures of Tom Sawyer)</p><p>Hindi ko pa nababasa ang mga nobela ni Mark Twain. E ano ngayon? Napanood ko naman ang anime.</p></div></div>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6512494.post-55146996524747386282010-09-23T16:24:00.003+08:002010-09-23T17:34:39.403+08:001515 Body Parts<br /><br />The rules: Don't take too long to think about it. Fifteen body parts that you've had that will always stick with you. List the first fifteen you can recall in no more than fifteen minutes. Tag friends, including me, because I'm interested in seeing what kind body parts you love.<br /><br /><br />1. Tuhod (Noong bata ako, nadapa ako at ang laki ng sugat ko sa tuhod noon. Aray.)<br /><br />2. Baga (Noong bata rin ako, tinamaan ako ng dengue. Dalwang beses pero yung una ang malala. Kinailangan akong lagyan ng tubo papunta sa baga kasi nagtutubig ito.)<br /><br />3. Foreskin (Alam n'yo na. Memorable talaga iyon.)<br /><br />4. Kuko ng kaliwang hinlalaki (Home Econ. namin noong grade school ay paggawa ng kung ano-anong arts and crafts. Pagminsan, kailangan mong gumamit ng martilyo. Iyon, namatay ang isa kong kuko.)<br /><br />5. Ilong (Hindi naman ako madalas balisungsungin pero minsan binalisungsung ako sa gitna ng klase. Nagulat ang mga kaklase ko. Nakakita lang ng dugo. Dinala ako sa infirmary. Iyon, bulak lang at yelo, okey na.)<br /><br />6. Mata (Naalala ko, first year kami noon, pa-field trip kami noon tapos kumalat ang sore eyes sa klase namin. Hindi ako nakapunta sa field trip pero yung ibang may sore eyes, pumunta pa rin. Ang daya.)<br /><br />7. Dila (Napaso ko ang dila ko nang tinikman ko ang superhot na bagong lutong bananaque na niluto sa bahay. May peklat pa rin ang dila ko hanggang ngayon.)<br /><br />8. Wisdom Tooth (Isang linggo akong nagturo na may tahi sa loob ng aking bunganga. Nasa akin pa rin ang tinanggal na ngipin. Gusto mong makita?)<br /><br />9. Bigote at Balbas (Noong bata ako, nakapatong sa ibabaw ng drawer ang pang-ahit ni Dad. Naisip ko, "Paano kaya ang feeling ng mag-ahit?" Nag-ahit ako. Ayon, nasugatan. Ngayon, bihira na akong masugatan kapag nag-aahit.)<br /><br />10. Tainga (Wala lang. Masayang may tainga, di ba?)<br /><br />11. Tiyan (My peborit body part.)<br /><br />12. Bituka (My secontd peborit body part.)<br /><br />13. Siko (Alam mo yung kapag matamaan ang nerve sa siko mo, yung kapag tamaan e parang nakuryente ka? Ang sakit noon.)<br /><br />14. Buhok (Noong bata ako, semi-kalbo ang hair style ko. Ngayon, nakakalbo na ako.)<br /><br />15. Puso (Hindi pa ako inaatake sa puso pero gusto ko sanang umibig.)<br /><br />***<br /><br />15 Luto ng Itlog<br /><p>The rules: Don't take too long to think about it. Fifteen recipes of egg that you've eaten that will always stick with you. List the first fifteen you can recall in no more than fifteen minutes. Tag friends, including me, because I'm interested in seeing what kind of eggs you ate.</p><p> </p><p>1. Sunny-side up</p><p>2. Scrambled</p><p>3. Boiled</p><p>4. Poached</p><p>5. Century</p><p>6. Pula</p><p>7. Balut</p><p>8. Penoy</p><p>9. Adobong Balut</p><p>10. Egg soup</p><p>11. Ham and cheese omelette</p><p>12. Pound cake</p><p>13. Egg bhurji</p><p>14. Egg sandwich</p><p>15. Pickled</p>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/18101673112870605671noreply@blogger.com0