Break, Blow, Burn
Camille Paglia
Vintage Books, 2005
Simple lang naman ang buong proyekto ng “Break, Blow, Burn”: ibalik sa sentro ng kamalayan ngakademya, maging ng taumbayan, ang panulaan. Ani Camille Paglia,
Poststructuralism and crusading identity politics led to the gradual sinking in reputation of the premiere literature departments, so that by the turn of the millennium, they were no longer seen even by the undergraduates themselves to be where the excitement was on campus. (ix)
Mahalaga ang tula, lalo na ang pagbabasa ng tula, upang bigyan ng kakayahan ang mga mambabasa ng talas ng pag-iisip at sensitibidad ng pandama. Ito ang nawawala sa kasalukuyang kalagayan ng akademya sa Amerika at ito ang suliranin na nakikita ni Paglia doon. Bagaman iba ang konteksto ng akademya ng Amerika sa Pilipinas, hindi malayo ang mga problema na kinakaharap ni Paglia sa problemang kinakaharap ng mga paaralan sa Pilipinas lalo na sa pagtatanong sa estado ng humanidades sa mga kolehiyo.
Bukod pa sa pagtatanghal sa panulaan bilang sentro ng kultura, ninanais din ni Paglia na lumikha ng kanyang sariling kanon ng panulaan. Bagaman mapapansin sa sipi kanina ng naikita ni Paglia na masamang dulot ng masyadong pagtuon sa politika at ideolohiya sa pag-aaral ng panitikan at kultura, inaangkop niya ang mga ito para sa kanyang sariling paglikha ng kanon. May ilang akdang African-American at akdang sinulat ng mga babae ang kanyang binigyang-pansin. Maging sa mismong pagbabasa niya’y hindi nawawala ang kamalayan ni Paglia sa historikal at politikal na konteksto na pinanggagalingan ng mga tula’t makatang nagsulat ng mga tula.
Isa ring sagot ang librong ito sa, para kay Paglia, na kagulat-gulat na kalagayan ng panulaan sa Amerika. Sa kasalukuyan, ang unti-unti nang nawawala sa kamalayan ng mga makata ang pagpapahalaga sa nag-iisang tulang matatag at tigib sa kahulugan. Higit na raw pinahahalagahan ang buong panulaan ng isang makata. Isa ito marahil pasaring sa mga postmodernong makata. Wala raw ambisyon ang mga makata ngayon. (xii) Subalit maitatanong kung pareho lang ba ang konsepto ng ambisyon ni Paglia sa mga postmodernong makata? Malinaw na hindi. Para kay Paglia, higit na lumilitaw ang henyo ng isang makata sa isang siksik na tula kumpara sa pagpapamalas nito sa kalipunan ng mga tula ng isang makata.
Sa mismong mga pagbasa ni Paglia, bagaman maninipis lamang ang mga ito, tigib ang mga ito ng pagkakaunawa sa mga tulang sinuri. At kahit na maninipis, sapat na ang pagtalakay ni Paglia upang higit na palawakin ang pagkakaunawa ng mambabasa o, kung mayabang kang iskolar/kritiko, malugod na naisip mo na ang naisip ni Paglia.
Matalino ang libro sa pag-unawa sa mga tula bagaman hindi ipinamumukha sa mambabasa ang kamangmangan nito sakaling hindi niya maunawaan ang tulang sinusuri. Ginagabayang pautay-utay ni Paglia ang mambabasa upang makarating ito sa pagkaunawa.
Walang komento:
Mag-post ng isang Komento